تهدید تورم جهانی علیه اقتصاد دیجیتال؛ تاثیر گران شدن اینترنت بر صنایع دیجیتال

وحید پورتجریشی

افزایش تورم و رکود جهانی طی ماه های گذشته منجر به کاهش رونق اقتصاد دیجیتال به ویژه در کشورهای توسعه یافته شده که همین امر می تواند آینده این نوع اقتصاد در جهان را در معرض تهدید قرار دهد.

 ایام همه گیری نسبتا سراسری کرونا در جهان که حدود دو سال به طول انجامید، منجر به وارد آمدن لطماتی شدید به اقتصاد جهانی شد. با اینحال، در همین دوره شاهد ظهور مفهوم و مقیاس جدیدی از اقتصاد دیجیتال در جهان بودیم که پیش از دوران همه گیری و قرنطینه های سفت و سخت مربوط به آن، بی سابقه بوده است.

رونق اقتصاد دیجیتال و زیرساخت های مربوط به آن مانند اینترنت پر سرعت و تجارت داده های اینترنتی منجر به تقویت صنایع مبتنی بر این مدل اقتصادی مانند تاکسی های اینترنتی همچون اوبر، شبکه های نمایش خانگی مانند نت فلیکس و همچنین شرکت های صاحب پنل های برگزاری کلاس و جلسات کاری آنلاین مانند زوم، گوگل، مایکروسافت و… شد.

رقابت جهانی، اصل اساسی اقتصاد دیجیتال

اقتصاد دیجیتال در دوران رونق خود، بسیاری از مفاهیم تجاری و حتی سبک زندگی بشریت را درگیر ساخته و تغییر داد. به عنوان مثال، دورکاری مبتنی بر اینترنت که تا پیش از دوران کرونا، تنها در برخی مشاغل و کشورها کاربرد داشت، به نوعی مفهوم رایج در دوران پاندمی تبدیل شده و دیگر کسی از شنیدن اینکه شما در منزل خود دورکار هستید متعجب نمی شد.

اما توسعه مشاغل مبتنی بر اقتصاد دیجیتال، منجر به افزایش تعداد فعالان این بازار در همان دوران شد. به عنوان مثال تنها کافی است نگاهی به تعداد پلتفرم هایی بیندازید که در دوران همه گیری کرونا اقدام به ارائه سرویس های برگزاری کلاس و جلسات آنلاین نمودند افزایش یافت. همین امر منجر به شکل گیری رقابتی تجاری میان فعالان بازار در سطح جهانی و در نتیجه ارزان تر شدن خدمات ارائه شده از سوی آنها شد.

به عنوان مثال، سرویس برگزاری جلسات آنلاین گوگل میت (Google Meet) و یا زوم (Zoom) که از محبوبترین و سبکترین سرویس های هم نسل خود به حساب می آیند، تا پیش از دوران پاندمی رایگان نبود. اما با افزایش تعداد رقبای گوگل در بازار طی دوران همه گیری کرونا، سرویس های گوگل نیز رایگان شده و تنها راه درآمدزایی آن برای این شرکت، محدود به تبلیغات شد.

چنین پدیده ای در نهایت به شکل گیری نوعی بازار آزاد مبتنی بر اقتصاد دیجیتال در سطح جهانی منجر شده که سود آن بیش از شرکت های فعال در این عرصه، به جیب مصرف کنندگان و مشتریان این سرویس ها سرازیر شد.

تورم جهانی، خطری بزرگ برای اقتصاد دیجیتال

علیرغم جا افتادن بسیاری از مفاهیم اقتصاد دیجیتال به عنوان بخشی از سبک زندگی بشر امروزی، شکل گیری تورم در جهان طی ماه های اخیر، دو پیامد جدی و خطرناک برای این نوع اقتصاد در پی داشت.

نخست اینکه هزینه استفاده از سرویس های مخابراتی به میزان چشمگیری افزایش یافته که همین امر، استفاده از خدمات مبتنی بر اینترنت را افزایش میدهد. در این میان، به ویژه شرکت هایی که روند کاری آنها بر داده های بزرگ اطلاعاتی استوار بوده و نیازمند به جا به جایی آنها دارند، بیشترین هزینه را متقبل خواهد شد که مهمترین این شرکت ها عبارتند از استریمرها و یا همان شبکه های پخش خانگی مانند نتفلیکس یا اسپاتیفای که ارزش سهام آنها در دوران کرونا بیش از شرکت های قدرتمند و قدیمی افزایش یافت. این افزایش قیمت، هم برای مشتریان بوده و هم برای استریمرها. با این حساب هر دو طرف اکنون باید هزینه ای بیش از سال گذشته برای استفاده از همان سرویس ها پرداخت نمایند که همین امر، منجر به کاهش میزان استفاده مشتریان از بسیاری از این سرویس ها خواهد شد.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی موسسه «استت اسکن» (Statscan) هزینه استفاده از سرویس اینترنت تنها در کانادا، حدود ۶.۹ درصد به نسبت سال گذشته افزایش یافته و این در حالیست که تاکسی های اینترنتی مانند اوبر، متحمل افزایش قیمت سوخت نیز شده اند که همین امر، هزینه استفاده از خدمات آنها را به شدت افزایش داده و در نتیجه، مشتریان این شرکت ها را تا حد چشمگیری کاهش داده است.

بخش دوم خطر ایجاد شده برای اقتصاد دیجیتال در سایه تورم و رکود جهانی به موضوع افزایش هزینه مصرف کننده در سراسر جهان، به ویژه کشورهای صنعتی و توسعه یافته که بزرگترین مصرف کنندگان اینترنت و سرویس های مبتنی بر آن در جهان محسوب می شوند، باز میگردد.

به عنوان مثال، کافی است در نمودار زیر، نگاهی به ارزش سهام شرکت نتفلیکس طی بازه زمانی یک ساله بیندازیم تا متوجه افت آن شویم.

دلیل عمده افت ارزش سهام شرکت های بزرگ در صنعت اقتصاد دیجیتال طی ماه های گذشته، کاهش قرنطینه های کرونایی و بازگشت روال زندگی به حالت عادی طی همین بازه زمانی از یک سو و از همه مهمتر، کاهش توان خرید به دلیل افزایش هزینه مصرف کننده در مقیاس جهانی است.

با این حساب، شهروندان به ویژه در کشورهای صنعتی ترجیح می دهند درآمد خود را به جای هزینه برای استفاده از سرویس این شرکت ها به سمت پس انداز و یا پرداخت هزینه های روزمره زندگی مانند خوراک و پوشاک نموده که باید با توجه به شاخص تورم، به نسبت سال گذشته هزینه بسیار بالاتری برای آنها پرداخت نمایند.

ارزیابی آینده اقتصاد دیجیتال بر اساس وضعیت تورم

در مطلب حاضر در مجموع به این نتیجه رسیدیم که وضعیت فعلی اقتصاد و تورم جهانی به سود اقتصاد دیجیتال و صنایع مبتنی بر آن نبوده و به همین دلیل، می تواند اوج گیری این صنایع را همزمان به بهبود وضعیت اقتصاد جهانی و کاهش هزینه های زندگی دانست.

با اینحال، باید در نظر داشت که مفاهیم اساسی اقتصاد دیجیتال نیز درست مانند اقتصاد کلاسیک نیاز به بازسازی و به روزرسانی داشته و باید بر اساس وضعیت موجود در خصوص مشاغل مرتبط به آن تصمیم گیری کرد.

به عنوان مثال، با افزایش قیمت سوخت های فسیلی ناشی از افزایش قیمت جهانی نفت، شرکت های بزرگ خودروسازی چین مانند بی وای دی (BYD) اقدام به برنامه ریزی برای تولید انبوه خودروهای هوشمند برقی کرده اند که بر اساس نرخ فعلی تورم قیمت سوخت های فسیلی، باید آینده خوبی در انتظار این دست خودروها باشد.

همچنین دو کشور هند و چین، از سال های گذشته اقدام به توسعه فعالیت های خود در صنایع گمینگ و نرم افزار کرده اند که در صورت کلیدی بودن این نرم افزارها، می توان انتظار بازار دائمی و خوبی برای آنها طی سال های آتی و حتی در صورت شدت گرفتن بیش از پیش تورم را داشت.

برای نمونه، می توانید به گزارش بازار در خصوص برنامه ریزی مقامات شهر شانگهای چین برای توسعه اقتصاد دیجیتال و صنایع مربوط به آن طی سال های آینده مراجعه کنید.

منبع: بازار