چند سالی است که با هشدارهای جدی محققان و سازمان‌های جهانی مبنی بر وضعیت بحرانی شرایط آب‌وهوایی کره زمین، تلاش‌ها برای استفاده از فناوری‌ها و نوآوری‌ها در راستای تقویت رشد پایدار اقتصاد سبز و انعطاف‌پذیری هرچه بیشتر آن شدت گرفته است. فناوری بلاکچین که همه ما بیشتر آن را به خاطر حوزه کریپتو می‌شناسیم و کمتر در مورد کاربردهای دیگرش خوانده یا شنیده‌ایم، یکی از فناوری‌های پیشرویی است که به نظر می‌رسد آماده است با هدایت اقتصاد سبز، سرمایه‌گذاری و نوآوری را در بسیاری از بخش‌ها با کره زمین سازگارتر کند.
اگر بخواهیم به تعریف این فناوری بنگریم، بلاکچین، یک دفتر کل دیجیتال توزیع‌شده یا غیرمتمرکز است که در نهایت دقت و ظرافت، تراکنش‌ها را با امنیت و شفافیتی بی‌نظیر در طول شبکه‌ای وسیع از رایانه‌ها ثبت می‌کند. این فناوری انقلابی، پتانسیل آن را دارد که برخورد و سازگاری دولت‌ها، شرکت‌های خصوصی، شرکت‌های چندملیتی و حتی جوامع با بحران‌های زیست‌محیطی و آب‌وهوایی را از نو تعریف کند.
البته با اینکه نمی‌توان منکر پتانسیل‌های بالا و خارق‌العاده بلاکچین، به‌عنوان ابزاری پیشگامانه و ساختارشکن شد، اما این نکته را نیز باید در نظر داشت که برای عملی شدن پتانسیل‌های این فناوری، زیرساخت‌هایی لازم است و بلاکچین، تنها یک عنصر از شبکه‌ای گسترده، پیچیده و به‌هم پیوسته است که به تنهایی قادر نخواهد بود پاسخگوی بحران‌های موجود باشد. مقابله با تغییرات آب‌وهوایی و بحران‌های زیست‌محیطی، مستلزم همکاری و هماهنگی همه‌جانبه و یکپارچه میان دولت‌ها، مشاغل و افراد از سراسر جهان است که هر کدام نوآوری‌ها، زیرساخت‌ها، قدرت‌ها و شبکه‌های تکمیل‌کننده بلاکچین را در اختیار دارند.
“اقتصادالکترونیکی“ آخرین و به روزترین محتوی در بلاکچین
فناوری بلاکچین به سه دلیل فناوری نویدبخش مبارزه با تغییرات اقلیمی معرفی شده است:
می‌تواند بازارهای داوطلبانه کربن را تقویت کند تا میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری به سمت اقتصاد سبز روانه شود.
- پذیرش گسترده بیمه‌های پارامتریک (parametric insurance) برای رویدادهای طبیعی را تسهیل می‌کند.
- زیرساخت‌های داده باز مورد نیاز برای هماهنگی، تعامل و همکاری بازیگران جهانی را تأمین می‌کند.
- اکنون و با شکوفا شدن پتانسیل‌های فناوری انقلابی بلاکچین، ما در لبه پرتگاه یک تحول شگرف ایستاده‌ایم که اگر عملی شود، ما را به سمت اقتصاد سبز در آینده‌ای نه‌چندان دور هدایت می‌کند.
زیرساخت داده باز
یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در مسیر پرداختن به تغییرات اقلیمی و بحران‌های زیست‌محیطی وجود دارد، عدم دسترسی به منابع اطلاعاتی کافی، با کیفیت بالا و قابل اعتماد است. دسترسی به داده‌های درست، دقیق و قابل اعتماد در مورد آب‌وهوا و تغییرات اقلیمی از جمله مهم‌ترین چالش‌ها برای تصمیم‌گیرندگان – از سیاست‌گذاران گرفته تا سرمایه‌گذاران – است تا بتوانند با تکیه بر همین داده‌ها، انتخاب‌هایی آگاهانه داشته باشند و برای پایداری اکوسیستم قدم بردارند. فناوری بلاکچین می‌تواند با عملکرد خود در قالب مبنایی برای زیرساخت داده باز، امکان به اشتراک‌گذاری ایمن، قابل اعتماد و شفاف داده‌های آب‌وهوا را در اختیار این تصمیم‌گیرندگان قرار دهد.
البته، این ایده از قبل نیز مورد توجه بوده و طی سال‌های اخیر، چندین اکوسیستم غیرمتمرکز نیز برای داده‌های اقلیمی بر مبنای فناوری بلاکچین راه‌اندازی شده که نتیجه آنها، ظهور پلتفرم‌هایی شفاف، ایمن و قابل اطمینان برای توزیع و انتشار داده‌های اقلیمی و آب‌وهوایی بوده است. نکته جالب در خصوص این اکوسیستم‌ها، آن است که به لطف توکن‌های پاداشی و قراردادهای هوشمند، شبکه بسیاری از افراد را به خود جذب کرده و برای رصد، تجزیه‌وتحلیل و در حالت کلی مشارکت در اکوسیستم تشویق می‌کند. رویکردی که باعث می‌شود در کنار تأمین امنیت و شفافیت داده‌ها، توزیع و باز بودن آنها برای همه و توسعه آنها، مشارکت اکوسیستم نیز روز به روز رو به فزونی بگذارد.
این نوع از زیرساخت داده باز به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که به داده‌های آپدیت، دقیق و شفاف آب‌وهوایی در لحظه دسترسی داشته باشند و با اعتماد و اتکا به همین داده‌ها، فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید و نویدبخش سازگار با تغییرات اقلیمی را شناسایی کرده، خطرات مرتبط با تغییرات آب‌وهوایی را ارزیابی کنند و هم در راستای سلامت مالی خود در سال‌های پیش رو و هم سلامت کره زمین حرکت کنند.
” اقتصادالکترونیکی“آخرین و به روزترین محتوی در اقتصاددیجیتال
فناوری بلاکچین پتانسیل بالایی برای هدایت رشد و نوآوری پایدار در صنایع مختلف، در سیاره‌ای که روز به روز در حال گرم شدن است، دارد.
شرکت‌ها و مؤسسات مختلف این فرصت را خواهند داشت که به لطف فناوری بلاکچین به این زیرساخت‌های داده باز دسترسی داشته باشند و کلیه اطلاعات مورد نیاز خود در خصوص تغییرات اقلیمی و آب‌وهوایی را به‌صورت کاملاً به‌روز، شفاف، ایمن و قابل اطمینان کسب کنند. علاوه بر این، از آنجا که در حال حاضر با گرم شدن کره زمین، هشدار در خصوص تغییرات اقلیمی و حساسیت بیش از حد سیستم‌های رگولاتوری، تأکید و سختگیری در خصوص شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها بیشتر شده، مؤسسات و شرکت‌های مختلف این امکان را نیز خواهند داشت که با استفاده از پلتفرم‌های مبتنی بر بلاکچین، داده‌ها و گزارش‌های خود را مبنی بر پایداری و تعهدشان نسبت به مدیریت ریسک مسئولانه و تلاش برای ثبات اقلیمی در اختیار نهادهای نظارتی و سرمایه‌گذاران قرار دهند.
با ایجاد و ارائه یک اکوسیستم داده، نظیر همین اکوسیستم بازی که بر مبنای بلاکچین می‌توان راه‌اندازی کرد، داده‌ها ایمن، شفاف و در دسترس خواهند بود و بلاکچین، نقش تعیین‌کننده‌ای در پر کردن شکاف اطلاعاتی عمیق ایفا خواهد کرد، که مدت‌هاست وجود دارد و مهم‌ترین مانع در قبال فعالیت‌های اقلیمی شده است. زیر پرچم یک چنین اکوسیستم و زیرساخت داده بازی، هم فعالیت‌های اقلیمی سر و سامان پیدا خواهند کرد و هم شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران این فرصت را خواهند داشت که با تغییرات سریع کنونی همراه شوند و در کنار رفع بحران‌ها، به سودآوری و رشد برسند.
توسعه بازارهای داوطلبانه کربن
بازار داوطلبانه کربن (VCM)، به‌عنوان مکانیسمی حیاتی به منظور تأمین مالی پروژه‌های کاهش و حذف کربن ظهور کرده است. با این حال، به رغم گرمایش زمین طی سال‌های اخیر و اهمیت دوچندان این بازارها، در حال حاضر محدودیت‌هایی در قیمت‌گذاری و غیرشفاف بودن فرایندهای تأیید، باعث شده تا رشد بازارهای کربن با مشکل مواجه شود. فناوری بلاکچین این قابلیت و قدرت را دارد که شفافیت، کارایی و مقیاس‌پذیری مورد نیاز بازارهای کربن را تأمین کند و برای حل چالش تأمین مالی آن نیز این بازارها را برای کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران جذاب‌تر کند تا بودجه‌های بیشتری به این بازارها اختصاص دهند.
پلتفرم‌های مبتنی بر بلاکچین این قابلیت را دارند که ردیابی و مدیریت داده‌های کربن را بسیار سریع‌تر و شفاف‌تر و قابل اعتمادتر از زیرساخت‌های سنتی انجام دهند و از دیگر سو، نیاز به کارگزاران و واسطه‌ها را نیز از بین می‌برند. علاوه بر این، قراردادهای هوشمندی که در سایه فناوری بلاکچین ایجاد می‌شوند، این قابلیت را دارند که به صورت مستقیم، خریداران و فروشندگان، کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران را به هم متصل کنند، هزینه‌های تعاملات و مبادلات را کاهش دهند و در عین حال، کارایی بازار را نیز تا حد زیادی ارتقا دهند.
به‌علاوه، استفاده از فناوری بلاکچین در بازارهای کربن، سیستم‌های پایش، گزارش‌دهی و راستی‌آزمایی (MRV) را نیز تسهیل کرده و به عادلانه و ایمن نگه داشتن بازارها کمک می‌کند. این سیستم‌ها قابلیت آن را دارند که در صورت نیاز – بروز تغییرات ناگهانی – به‌روزرسانی شوند و این اطمینان را در سیستم‌های رگولاتوری، کسب‌وکارها، سرمایه‌گذاران و در حالت کلی اکوسیستم به وجود بیاورند که عملکرد سیستم، دقیقاً منطبق بر تغییرات اقلیمی و داده‌های مربوط به آنهاست.
این سطح از اتوماسیون و در عین حال شفافیت، برای ایجاد اعتماد و اتصال بین کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران بسیار اهمیت دارد و می‌تواند به تأمین بودجه مورد نیاز در چشم‌انداز مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی تا حد قابل قبولی کمک کند. در سایه استفاده از فناوری بلاکچین، بازارهای کربن بازارهایی به مراتب امن‌تر، شفاف‌تر، قابل اعتمادتر، کارآمدتر و توانمندتر – به لحاظ مالی و عملی – خواهند بود و کسب‌وکارها، بیشتر از قبل فرصت و قابلیت این را پیدا خواهند کرد که با تغییرات اقلیمی مبارزه کنند و جبران‌های کربن گسترده‌تری را در استراتژی‌های آتی خود بگنجانند.
بیمه پارامتریک
افزایش فراوانی، شدت و تنوع رویدادهای آب‌وهوایی، مانند سیل و طوفان و غیره، باعث شده تا محدودیت‌های بیمه‌های سنتی ارائه‌شده تا به این لحظه، بیش از پیش نمود پیدا کند. بیمه‌های پارامتریک که بر مبنای فناوری غیرمتمرکز و شفاف بلاکچین ارائه می‌شوند، یک نوآوری جدید است که می‌تواند مقیاس‌پذیرتر، کارآمدتر و شفاف‌تر از بیمه‌های سنتی عمل کند و هزینه‌های رویدادهای مربوط به آب‌وهوا و تغییرات اقلیمی را خیلی بهتر پوشش دهد. فناوری بلاکچین و قابلیت‌ها و پتانسیل‌هایی که دارد، کارایی و پذیرش این بیمه‌ها را ارتقا داده و کمک می‌کند تا هم بیمه‌گران و هم بیمه‌گذاران، نفع بیشتری از بیمه‌های پارامتریک خود ببرند.
درست مثل همان چیزی که در مورد بازارهای کربن عنوان شد، پلتفرم‌های مبتنی بر فناوری بلاکچین این قابلیت را خواهند داشت که پردازش و پرداخت مطالبات بیمه پارامتریک را با استفاده از قراردادهای هوشمند خودکار کنند. به لطف این پلتفرم‌ها، ارزیابی و تحلیل خسارت‌ها مدت زمان بسیار کوتاه‌تری نسبت به فرایندهای سنتی بیمه خواهد داشت و پرداخت‌ها نیز درست مثل فرایندهای ارزیابی خسارت‌ها بسیار سریع‌تر خواهند شد. فناوری بلاکچین، این فرصت را در اختیار بیمه‌گذاران قرار می‌دهد تا مطالبات خود را بسیار سریع‌تر دریافت کنند و به بیمه‌گران نیز این امکان را می‌دهد تا داده‌های خود را در بستری بسیار ایمن‌تر، پرسرعت‌تر و شفاف‌تر مدیریت و تأیید کنند، مدل‌های مدیریت ریسک بسیار کارآمدتری را برای خود توسعه بدهند و در عین حال، قیمت‌گذاری‌های بسیار دقیق‌تر و علمی‌تری نیز داشته باشند. همین پتانسیل‌ها کافی است تا پذیرش بیمه‌های پارامتریک را، هم برای بیمه‌گران و هم برای بیمه‌گذاران تا حد قابل ملاحظه‌ای افزایش دهد.
با دسترسی به داده‌های دقیق، شفاف و قابل اعتماد و در عین حال به‌روز و در زمان واقعی، کسب‌وکارها این فرصت را پیدا می‌کنند تا ترازنامه‌ها و زنجیره‌های تأمین خود را متناسب‌تر با تغییرات اقلیمی و شرایط آب‌وهوایی تنظیم کنند، در خصوص استراتژی‌های مدیریت ریسک آگاهانه‌تر تصمیم‌گیری کنند و برنامه‌های بهتر، دقیق‌تر و کارآمدتری برای مبارزه با این تغییرات داشته باشند.
یک بیمه پارامتریک، روی پلتفرمی کاملاً غیرمتمرکز و قابل اطمینان ساخته شده و مجموعه‌ای از داده‌های امن، دقیق، قابل اعتماد و به‌روز را نیز مورد استفاده قرار می‌دهد و دقیقاً به همین دلیل ارزشمندترین و کارآمدترین ابزار برای ارتقای انعطاف‌پذیری مالی است و بهتر از هر سیستم بیمه دیگری می‌تواند اثرات منفی، تلفات و خسارت‌های ناشی از رویدادهای مرتبط با آب‌وهوا را پوشش بدهد. بدیهی است در سایه چنین بیمه‌ای، کسب‌وکارها این امکان را خواهند داشت که در اوج تغییرات و نابسامانی‌های طبیعی و آب‌وهوایی، همچنان بقای خود را حفظ کنند، به شکوفایی برسند و روندی رو به رشد داشته باشند.
فراتر از بلاکچین
در سیاره‌ای که هر روزش گرم‌تر از روز قبل است، فناوری بلاکچین پتانسیل‌های زیادی برای هدایت و نوآوری پایدار – در صنایع مختلف – دارد. با ایجاد زیرساخت‌های داده باز، تسهیل بازارهای داوطلبانه کربن و حمایت و توسعه بیمه‌های پارامتریک، بلاکچین می‌تواند نیروی فوق‌العاده و دگرگون‌کننده در گذار از شرایط کنونی به اقتصاد سبز باشد.
با این حال، درک این نکته بسیار حیاتی است که فناوری بلاکچین تنها یکی از ده‌ها ابزار مورد نیاز برای تسریع اقدامات آب‌وهوایی است. شبکه‌های به اشتراک‌گذاری داده‌های آب‌وهوایی دقیق و قوی، زیرساخت‌های سبزی، مشارکت و یکپارچگی ذینفعان و مواردی از این دست نیز برای عملی شدن این آرمان بزرگ الزامی هستند.
منبع: راه‌پرداخت
- اقتصاد سبز در سایه فناوری بلاکچین
“فناوری هوشمند” رسانه تخصصی انقلاب صنعتی چهارم
