اشتباهاتی که در بازاریابی با هوش مصنوعی نباید تکرار کرد
علی آل علی؛ کارشناس روزنامه فرصت امروز
هوش مصنوعی در طول یکی دو سال اخیر آنقدر سر و صدا به پا کرده که دیگر هیچ کس نمی تواند نقش آن در دنیای کسب و کار و بازاریابی را نادیده بگیرد.
بسیاری از بازاریاب ها در این میان به دنبال استفاده از مزایای این فناوری به سود خود رفته اند. خب وقتی یک فناوری تازه روانه بازار می شود، بسیاری از کارآفرینان دنبال استفاده از آن مزایای آن می روند. هوش مصنوعی نیز در این میان برای ساده سازی کارها طراحی شده است. البته این به معنای مزیت مطلق این فناوری نیست. خب در این میان مشکلاتی هست که کمتر کسی به آنها می پردازد.
بازاریابی با کمک هوش مصنوعی شاید خیلی جذاب و حتی ساده به نظر برسد، اما ریسک های خاص خودش را دارد. خب اگر قرار بود هوش مصنوعی فرآیند تولید محتوا را بدل به کاری بی نهایت ساده کند، الان باید کلی برند درجه یک با بهترین محتوای مارکتینگ دنیا جلوی هم قرار می گرفتند.
ما در این مقاله قصد داریم کمی از فضای تعریف و تمجید مطلق از هوش مصنوعی فاصله بگیریم. در عوض نیمه تاریک این فناوری را به شما نشان خواهیم داد. بی شک هوش مصنوعی آینده دنیای کسب و کار را شکل می دهد، اما این به معنای استفاده چشم بسته از آن نیست. شما در این مقاله یاد می گیرید چطور گلیم تان را از آب بیرون کشیده و هوش مصنوعی را منهای نقاط ضعفش به خدمت خود بگیرید.
بیشتربخوانید: بهرهگیری از هوش مصنوعی برای سادهسازی فرایندهای تولید
هوش مصنوعی: از فرصت تا تهدید
هنوز هم خیلی از مردم دنیا نسبت به خطرهای همراه با استفاده پردامنه از هوش مصنوعی نگران هستند. مثلا ایلان ماسک علی رغم راه اندازی هوش مصنوعی ویژه برای پلتفرم ایکس نسبت به خطرهای این فناوری هشدار داده است. با این حال کسی در دنیا توجه زیادی به این خطرها ندارد.
اولین مسئله ای که درباره هوش مصنوعی خیلی جنجال به پا کرد، سناریوی بیکار شدن بسیاری از مردم دنیا بود. خب فناوری که حجم بالایی از اطلاعات را در مدت زمانی کوتاه پردازش می کند، کمی ترسناک به نظر می رسد. به ویژه از این نظر که انسان ها ظرفیت شناختی و پردازش بسیار محدودتری دارند. البته گذر زمان نشان داد هوش مصنوعی در نهایت یک دستیار عالی برای نیروی انسانی خواهد بود، نه جایگزین آن.
مسئله ای که ما در این مقاله قصد بررسی اش را داریم، تهدیدهای بزرگ تر از سوی هوش مصنوعی برای کاربران است. خب اتکای بیش از اندازه به هوش مصنوعی مثل این است که یک ورزشکار به جای تمرین با پشتکار بالا به مکمل های ورزشی امید داشته باشد. ما در ادامه سعی می کنیم برخی از مهمترین اشتباهات در زمینه استفاده از هوش مصنوعی برای بازاریابی را مورد بررسی قرار دهیم. پس با ما همراه باشید تا نگاه جامع تری نسبت به این فناوری به دست بیاورید.
محتوای تکراری: خطری کاملا ملموس
محتوای تکراری از آن دست خطرهایی است که کمتر کسی نسبت به آن نگرانی ندارد. خب حتی قبل از ظهور هوش مصنوعی نیز خیلی وقت ها کمپین های مارکتینگ شبیه هم از آب درمی آمد. دلیل این امر تمایل بخش زیادی از بازاریاب ها به استفاده از کلیشه هاست. خب با کلیشه ها دیگر نیازی به خلاقیت زیاد نیست و کار سرهم بندی محتوای سریع تر پیش خواهد رفت. البته این مسئله خود مشکلاتی را پیش می آورد. اول از همه توجه مخاطب از دست می رود. خب کاربران در فضای آنلاین به محتوایی توجه نشان می دهند که اندک جذابیتی داشته باشد. به همین خاطر اگر حواس تان نباشد، اصلا بعید نیست با هوش مصنوعی نیز همین مشکل برای تان پیش آید.
متاسفانه هوش مصنوعی در بسیاری از مواقع در پاسخ به درخواست بازاریاب ها برای تولید محتوا عملکرد خوبی نشان نمی دهد. ریشه این مسئله فقط در تازگی این فناوری و عدم آشنایی اش با زیر و بم بازاریابی نیست. در عوض خیلی وقت ها خود بازاریاب ها نیز توضیحات دقیقی درباره ویژگی محتوای دلخواه شان نمی دهند. به همین خاطر هوش مصنوعی بخت برگشته مشکلات زیادی برای تولید محتوای تازه پیدا می کند. این مسئله ای است که نباید به این سادگی از کنارش عبور کرد.
محتوای ساده و بدون خلاقیت مشکل بزرگی محسوب می شود. با این حال هوش مصنوعی قرار بود همین مسئله را حل کند. نکته کلیدی اینکه استفاده از ظرفیت های خلاقانه هوش مصنوعی بیشتر از هر نکته دیگری نیازمند استفاده از بحث تعامل است. خب شما باید تعامل مداوم با هوش مصنوعی داشته باشید و توضیحات دقیقی درباره محتوای مناسب به آن بدهید. فقط در این صورت فناوری موردنظر ظرفیت تولید محتوای مطابق انتظارات را به دست خواهد آورد. وگرنه کلاه تان پس معرکه خواهد بود.
بیشتربخوانید: ابزارهای برتر تحلیل پیش بینی تقویت شده با هوش مصنوعی (AI-Enhanced) برای سال ۲۰۲۴
فقدان نظارت نیروی انسانی: بازنشر اطلاعات غلط
اگر از سر کنجکاوی هم شده چندباری با هوش مصنوعی کار کرده باشید، خیلی خوب می دانید گاهی اوقات این فناوری اطلاعات اشتباهی پیش روی مخاطب قرار می دهد. مثلا تاریخ ها را اشتباه درج کرده یا حتی وقایع را با هم ترکیب می کند. این مسئله اولین بار دانشجویان و پژوهشگرانی روی داد که دنبال استفاده از این فناوری برای تحقیقات خود بودند. چنین امری به خوبی نشان می دهد هوش مصنوعی هنوز جای زیادی برای کار دارد.
مسئله اصلی در دنیای بازاریابی زمانی شروع می شود که آدم اعتماد بی چون و چرایی به هوش مصنوعی می کند. آن وقت دیگر حواسش به ایرادات احتمالی در فرآیند تولید محتوا نخواهد بود. به طوری که خیلی راحت شرایط را به طور متفاوتی ارزیابی کرده و حتی حواسش نیست که هوش مصنوعی ممکن است کار دستش دهد!
ماموریت اصلی یک بازاریاب حرفه ای در این میان کاملا روشن است. شما به عنوان یک بازاریاب حرفه ای قبل از هر چیزی باید نسبت به تغییر شرایط به سود خودتان اقدام کنید. این یعنی قبل از اینکه با عجله محض محتوای به دست آمده از هوش مصنوعی را منتشر سازید، نسبت به ارزیابی اش اقدام کنید. خب معمولا بازاریاب ها حتی وقتی خودشان محتوایی را تولید می کنند، بازهم مرحله ارزیابی را در کانون توجه قرار می دهند. به همین خاطر ضروری است شما هم چنین کاری را به بهترین شکل ممکن انجام دهید، وگرنه اعتماد به هوش مصنوعی همیشه بهترین گزینه نخواهد بود.
گاهی اوقات هوش مصنوعی ادعاهای روشنی درباره برخی از نکات در دل محتوا دارد. بد نیست کمی با عینک بدبینی این ادعاها را نگاه کنید. اینطوری فرصت خوبی برای بررسی بیشتر شرایط پیدا می کنید. به علاوه، می توانید با استفاده از تجربه و خلاقیت خودتان میزان اثرگذاری هوش مصنوعی را نیز به طور قابل ملاحظه ای افزایش دهید. ماجرا جالب شد، نه؟
بیشتربخوانید: چگونه هوش مصنوعی عامل تغییر دهنده تولید است؟ همراه با کاربرد و نمونهها
مسئله مالکیت فکری: جایی برای کپی رایت نیست
مالکیت فکری یکی از مهمترین مسائلی است که میان برندها جنجال به پا می کند. مثلا رقابت میان اپل و سامسونگ را در نظر بگیرید؛ خیلی وقت ها این دو برند یکدیگر را نسبت به سرقت ایده ها متهم کرده اند. این مسئله در دنیای بازاریابی نیز روی می دهد. جایی که یک برند بدون اجازه از ایده های یک کسب و کار دیگر کپی برداری می کند. خب این امر می تواند خیلی زود دردسرهای زیادی به همراه بیاورد. به طوری که دیگر فرصتی برای فعالیت درست و حسابی برای برندتان باقی نماند.
هوش مصنوعی درک خیلی خوبی نسبت به مسئله کپی رایت ندارد. درست به همین خاطر گاهی اوقات هنگام تولید محتوا این مسئله را اصلا رعایت نمی کند. همین مسئله می تواند موجب بروز مشکلات عمده ای در استفاده از فناوری مورد بحث شود. به طوری که بازاریاب ها را با مشکلات حقوقی بی پایانی تنها بگذارد. خب در این شرایط دیگر هوش مصنوعی متهم ردیف اول نیست، بلکه مسئولیت حقوقی برعهده شما خواهد بود.
یادتان باشد، در دنیای کسب و کار خیلی از کارآفرینان دنبال راهکارهایی برای صرفه جویی در وقت و صدالبته در رفتن از زیر کارها هستند. اگر ذهنیت شما نسبت به هوش مصنوعی مورد اخیر باشد، باید منتظر مشکلات متعدد باشید؛ چراکه این فناوری اصلا چنین کاربردی ندارد.
در عوض ابزارهای هوش مصنوعی مثل یک دستیار عالی عمل می کنند. این یعنی نیاز به حضور و فعالیت خودتان به عنوان بازاریاب در کنار آنها حس می شود. پس اصلا نباید مسئله را به شکل دیگری تعریف کنید.
راهکار لازم برای رهایی از شر این مشکل مثل روز روشن است. شما به عنوان یک بازاریاب باید نظارت دقیقی بر روی محتوای نهایی داشته باشید. این امر به شما کمک خواهد کرد تا شرایط بهتری برای رعایت کپی رایت فراهم سازید. خب شاید گاهی اوقات برخی از برندها قید شکایت از شما را بزنند، اما یکبار گیر افتادن در دام این ماجرا کافی است تا تمام شهرت برندتان برای همیشه از بین برود. آن وقت شما می مانید و شکایت های پشت سرهم که قرار نیست تمام شود.
بیشتربخوانید: هوش مصنوعی مفهوم کارآفرینی را زیر و رو میکند
گم شدن صدای برند: مهمترین بخش ماجرا
صدای برند از آن دست مسائلی است که می تواند تفاوت میان کسب و کارهای موفق و شکست خورده را نشان دهد. خیلی وقت ها کارآفرینان خیال می کنند تولید محتوا به هر شکلی باب میل مخاطب خواهد بود. این در حالی است که محتوای شما باید به طور متفاوتی تولید شود. در واقع مخاطب نه به صرف محتوا، بلکه شیوه بازنمایی کسب و کارتان در آن واکنش نشان خواهد داد. این یعنی اگر در کمپین تان خیلی خوب ارزش های برند را بازنمایی کنید، کارتان ساده تر می شود، در غیر این صورت بازخورد مناسب را از مخاطب دریافت نخواهید کرد. این دقیقا همان مسئله ای است که در بلندمدت می تواند برندتان را برای مخاطب کاملا نامرئی سازد.
نامرئی شدن برند شرایطی است که در آن یک کسب و کار دیگر هر چقدر هم تلاش کند، به چشم مخاطب نخواهد آمد. این دقیقا همان مشکلی است که خیلی از برندها با فرآیند بازاریابی دارند. بنابراین باید با ویرایش محتوای تولیدی هوش مصنوعی نشان دهید این محتوا از سوی برندتان تولید شده است.
اگر محتوای شما برای مخاطب تکراری باشد یا حس کند آن را هوش مصنوعی به تنهایی تولید کرده، خیلی زود شرایط تان در بازار به هم خواهد خورد. این دقیقا همان وضعیتی است که برای بسیاری از کسب و کارها روی می دهد. به همین خاطر ما در این بخش بر روی استفاده از خلاقیت انسانی تاکید ویژه ای داریم. اصلا نباید خودتان را در مقایسه با هوش مصنوعی دست کم بگیرید؛ چراکه شما توانایی فعالیت متفاوت و خلاقیت بیشتر را دارید؛ مسئله ای که دست کم تا الان هوش مصنوعی در آن از عامل انسانی خیلی عقب است.
صدای برند در واقع تمام آن المان های معنایی است که برند شما را از دیگران متمایز می کند. از آنجایی که چنین المان هایی به سادگی از سوی هوش مصنوعی قابل تشخیص نیست، خودتان باید آستین ها را بالا زده و وارد گود شوید. این طوری نتایج بهتری در زمینه تولید محتوای بازاریابی به دست می آورید. یادتان باشد، در نهایت این شما هستید که باید وضعیت هوش مصنوعی را مشخص سازید.
بیشتربخوانید: چگونه شرکتهای حسابداری مختلف از هوش مصنوعی استفاده میکنند؟
فقدان تعامل شخصی: یک سناریوی سرد و بی روح
گاهی اوقات بازاریاب ها نیاز دارند با مخاطب شان تعاملی نزدیک و صمیمی داشته باشند. این نکته ای است که هوش مصنوعی همیشه در اجرای درست آن خوب عمل نمی کند. به همین خاطر شما نیاز مبرمی به استفاده از تجربه قبلی تان در زمینه تعامل با مخاطب خواهید داشت.
معمولا برندهایی که تازه استفاده از هوش مصنوعی در بازاریابی را شروع می کنند، با اعتراض مشتریان نسبت به سرد و بی روح شدن محتوای شان رو به رو می شوند؛ چراکه در این حالت دیگر خبری از آن حال و هوای صمیمی قبل نیست. اگر شما نتوانید این مشکل را به طور مناسب رفع کنید، کارتان با مشکلات زیادی رو به رو خواهد شد. یکی از عواقب این مسئله از دست دادن بخش قابل ملاحظه ای از مخاطب هدف خواهد بود. مسئله ای که بی شک به راحتی قابل هضم نبوده و حتی ممکن است به قیمت موقعیت شغلی تان تمام شود.
فقدان تعامل شخصی بیشتر از هر حوزه دیگری در زمینه بازاریابی B2B دردسرساز می شود. جایی که شما نیاز مبرمی برای تعامل متفاوت با مخاطب تان داشته و باید هر کمپین را به طور دقیق شخصی سازی کنید. اگر در این میان خبری از شخصی سازی اصولی نباشد، یک شانس بزرگ برای فروش را از دست می دهید. درست به همین خاطر ضروری است حواس تان به وضعیت مشتریان و همچنین الگوی رفتارشان باشد. این حوزهای است که هوش مصنوعی هنوز در آن ایرادات زیادی دارد. پس باید خودتان همچنان در آن عرصه فعال باشید.
بیشتربخوانید: هوش مصنوعی و بیتکوین چگونه دنیا را تغییر میدهند؟
کمیت در برابر کیفیت: انتخابی دشوار
معمولا بازاریاب ها برای اینکه محتوای بیشتری در طول هفته یا ماه تولید کنند، سراغ هوش مصنوعی می روند. خب بازاریاب ها در طول روز کارهایی دارند که باید به بهترین شکل ممکن به آنها رسیدگی کنند. در این میان وقتی پای هوش مصنوعی به بحث باز می شود، فرصت خوبی برای تولید ساده و بیشتر محتوا پیش می آید. این مسئله ای است که می تواند بار مسئولیت و کار بازاریاب ها را کمی هم که شده سبک تر سازد. البته ما اصلا طرفدار این مدل تحلیل ها نیستیم؛ چراکه کمیت را در اولویت قرار داده و کیفیت محتوا را به سادگی قربانی می سازد.
این در حالی است که یک بازاریاب باهوش هیچ وقت کمیت را در کانون توجه قرار نمی دهد؛ چراکه کاربران ترجیح می دهند محتوایی با کیفیت بیشتر در دست داشته باشند تا اینکه کلی محتوای به درد نخور جلوی روش شان ظاهر شود. این مسئله ای است که می تواند مشکلات بازاریاب ها را بی نهایت بیشتر سازد.
انتخاب میان کمیت و کیفیت داستانی بی نهایت طولانی در دنیای کسب و کار دارد. به همین خاطر ما معتقدیم شما باید انتخابی هوشمندانه در این رابطه داشته باشید. بی شک تولید یک محتوا در ماه حتی با بهترین کیفیت ممکن نیز قابل توجیه نیست، اما اینکه هر روز محتوایی تکراری پیش روی مخاطب قرار دهید هم ایده خوبی نخواهد بود.
یک راهکار هوشمندانه در این میان تلاش برای ایجاد تعادلی میان کیفیت و کمیت محتواست. اینطوری شما تعادلی در زمینه استفاده از هوش مصنوعی و تکیه بر توانایی های خود نیز پیدا خواهید کرد. خب دیگر دوران راهکارهای تک سویه تمام شده است. حالا هنر شما در ترکیب راه حل های مختلف نهفته است. پس منتظر چه هستید؟ همین حالا دست به کار شده و وضعیت را به سود خودتان تغییر دهید.
کیفیت محتوا امری نیست که همینطور بی مقدمه به دست آید. شما می توانید برای مطالعه بازار و تحلیل سلیقه مشتریان از هوش مصنوعی استفاده کنید. مشکل از جایی شروع می شود که شما بدون اطمینان از توانایی های هوش مصنوعی تمام عرصه بازاریابی را در اختیار این فناوری قرار می دهید. آن وقت نباید انتظار واکنش های مناسب از سوی این فناوری را داشته باشید. ماجرا جالب شد، نه؟
بیشتربخوانید: ترکیب هوش مصنوعی و بلاکچین در امور مالی و سرمایهگذاری
سخن پایانی
هوش مصنوعی یکی از مهمترین فناوری هایی است که هر بازاریابی با آن رو به روست. نحوه مواجهه شما با این فناوری و استفاده ای که از آن می کنید، حرف های زیادی برای گفتن دارد. ما در این مقاله سعی کردیم برخی از اشتباهات اساسی در زمینه استفاده از این فناوری را مورد بررسی قرار دهیم. حالا شما نه تنها این اشتباهات، بلکه راهکارهای عبور از آنها را نیز یاد گرفته اید.
امیدواریم نکات مورد بحث در این مقاله کمکی هرچند کوچک به شما برای آشنایی با اشتباهات در استفاده از هوش مصنوعی در عرصه بازاریابی کرده باشد. مثل همیشه اگر سوالی در رابطه با موضوع بحث داشتید، کارشناس های ما همیشه آماده کمک به شما هستند. پس تعارف را کنار گذاشته و با ما در ارتباط باشید.
منبع: فرصتامروز
بیشتربخوانید: هوش مصنوعی مفهوم کارآفرینی را زیر و رو میکند