در یک سازمان یا کسب و کار برای پیشرفت های درون سازمانی باید از هوش تجاری استفاده کرد. بر اساس گستردگی مبانی BI، شرکت ها از آن بر اساس نیاز و حوزه ی خود استفاده می کنند. در این مطلب با مزایا و معایب هوش تجاری و سایر جنبه های آن آشنا می شوید.
هوش تجاری
به مجموعه ای از برنامه ها و نرم افزارها که با هدف کشف فرصت های تجاری و صرفه جویی در هزینه ها در یک کسب وکار انجام میشود، هوش تجاری یا BI می گویند. این هوش تجاری، اطلاعات ارزشمندی را به کمک تجزیه و تحلیل داده های شرکت در اختیار آن کسب وکار میگذارد و با این کار، بخش مدیریت را در تصمیم گیری بهتر یاری میکند.
تاریخچه هوش تجاری
از هوش تجاری در ابتدا در سالهای اولیه اختراع رایانه استفاده شد. با این که کامپیوترها در این سالها به هوشمندی امروز نبودند، ولی می توانستند کمک بزرگی به تجزیه و تحلیل داده ها کنند.
هوارد درسنر از گروه گارتنر در سال ۱۹۸۹ توانست به صورت رسمی، هوش تجاری را برای نخستین بار ، معرفی کند. در آن زمان ، هوش تجاری به یک فلسفه مدیریتی و ابزاری برای کمک به سازمان ها اطلاق میشد که اطلاعات به کمک آن پالایش می شود و کاربرد آن برای اخذ تصمیمات مهم و کاربردی بود.
” اقتصادالکترونیکی” آخرین و به روزترین محتوی کسب‌وکار دیجیتال
اهداف هوش تجاری
اهداف استفاده از هوش تجاری باتوجه به نوع سازمان و کسب و کار، تفاوت دارد اما معمولاً همه سازمان ها و کسب وکارها با استفاده از BI به نتایج زیر دست می یابند:
- جمع آوری اطلاعات مفید
- افزایش سودآوری برای سازمان
- افزایش ریسک پذیری و چگونگی کنترل آن
- فراهم کردن چهارچوب فعالیت شرکت و ابزارهای مورد استفاده
- شناسایی تهدیدها و فرصت ها
- تصمیم گیری بهتر و سریعتر
هوش تجاری چگونه کار می کند؟
سوالات و اهداف مشاغل و سازمان ها با یکدیگر، فرق دارد. آن ها برای رسیدن به اهداف خود و انجام برخی از اقدامات، ملزم به جمع آوری، تجزیه و تحلیل داده های لازم هستند.
هوش تجاری به این نحو عمل می کند که ابتدا داده های خام را از فعالیت کسب و کار، جمع میکند. سپس داده های جمع آوری شده، مورد پردازش قرار می گیرند و در انبارهای مربوطه ذخیره می شوند. کاربران، پس از این مرحله، قابلیت دسترسی به داده ها را پیدا کرده و به منظور پاسخگویی به سوالات کسب و کار، روند تجزیه و تحلیل را شروع می کنند.
چه نوع شرکت هایی از سیستم های هوش تجاری در کسب و کار استفاده می کنند؟
کسب وکارهای زیادی از هوش تجاری بهره می گیرند اما فروشگاه ها و رستوران های تجاری از مهم ترین استفاده کنندگان آن به شمار می روند. آن ها با استفاده از هوش کسب و کار می دانند که چه محصولات و غذایی هایی را در منوی مشتریانشان قرار دهند یا توانایی محاسبه ی میزان سود هر غذا/کالا را دارند. درواقع افراد با استفاده از هوش تجاری می توانند شعبه های کم درآمد را تعطیل کنند و از زیان های چند صد میلیونی ممانعت کنند.
مزایای هوش تجاری
یک برنامه موفقیت آمیز هوش تجاری برای یک سازمان باعث ایجاد مزایای تجاری مختلف میشود. به طورمثال ، مدیران سازمان ها و دپارتمان ها با استفاده از هوش تجاری، مجوز نظارت بر عملکرد کسب و کار را به طور مداوم دارند تا بتوانند در صورت بروز مشکل، عملکرد سریعی داشته باشند. شما می توانید به شناسایی تنگناهای زنجیره تامین، تولید و توزیع، قبل از ایجاد خسارات مالی بپردازید و مدیران منابع انسانی، توانایی بهتر کنترل بهره وری کارکنان، هزینه های نیروی کار و سایر داده های نیروی کار را دارند. بطور کلی، مزایای اصلی هوش تجاری برای کسب و کارها عبارتست از:
- با توجه به اینکه یک سازمان، متشکل از بخش های مختلفی است؛ یک رئیس باید بتواند برای مدیریت، همه بخش ها را بطور منظم گزارش دهد. این کار میتواند به صورت دستی و ماهیانه، هزینه بر باشد. از این رو مدیر با استفاده از هوش تجاری در هر زمان می تواند بطور جداگانه گزارش عملکرد هر بخش را بررسی کند. همچنین میتواند به صورت مستمر، گزارش کاملی از عملکرد کل مجموعه را ببیند.
- از آنجایی که داده های آماری در همه ی زمینه ها دردسترس مدیریت هستند؛ امکان تصمیم گیری های هوشمندانه در هر شرایطی وجود دارد. همچنین این گزارش ها باعث تصمیم گیری های استراتژیک میشوند و منجر به موفقیت یا ورشکستگی یک شرکت می گردند.
- نرم‌افزار هوش تجاری، تأثیر به سزایی در بهبود دیداری این فرآیندها دارند و شناسایی مناطق نیازمند به توجه، با دیدن جزییات، امکان پذیر میشود.
- شناخت نقاط ضعف و قوت، موجب افزایش بهره وری در سازمان میشود.
- نیروی انسانی اضافه یا ناکارآمد برای شرکت، بیشترین هزینه های مالی را به بار می آورد. از طرفی شرکت ها ناچارند که باتوجه به پیشرفت فناوری و دیجیتال شدن داده ها ، افرادی را استخدام کنند که این داده ها را رسیدگی و دسته بندی کنند. پیاده سازی سیستم هوش تجاری باعث حذف همه ی این هزینه ها و افراد میشود و دسته بندی اطلاعات با سرعت و دقت بسیار بالاتری صورت می گیرد.
- یکی از مزایای هوش تجاری اینست که شما برای ثبت گزارش های روزانه و هفتگی کارمندان، یک سیستم منظم و منسجم در اختیار دارید.
- با استفاده از هوش تجاری می توانید از مشتریانتان شناخت بیشتری کسب کنید و درآمد خود را با ارائه برنامه های فروش متناسب با آنها ، افزایش دهید.
معایب هوش تجاری
سیستم هوش تجاری به خودی خود، دارای معایبی نیست ولی برخی از عوامل باعث شکست برخی از پروژه های مبتنی بر هوش تجاری می شوند.
– هزینه:
هوش تجاری میتواند هزینه های سنگینی را برای شرکتهای کوچک و متوسط دربر داشته باشد. بنابراین چنین سیستمی برای معاملات معمول کسب و کار، گران است و یکی از دلایل عدم محبوبیت چنین سیستمی در بسیاری از کسب و کارها، همین امر می باشد.
– اطلاعات غیر شفاف:
دانش هوش تجاری به اطلاعات موجود در هر سازمان، بستگی دارد. عدم ارائه اطلاعات درست موجب اشتباه شدن همه ی محاسبات میشود. بنابراین سعی کنید که هیچگونه کاستی در دادن اطلاعات درست نداشته باشید.
– پیچیدگی:
پیچیدگی هوش تجاری در اجرای پایگاه داده، از دیگر معایب سیستم هوش تجاری به شمار می رود. پیچیدگی این کار به حدیست که کاربران نتوانند برای کار با آن، تکنیک های تجاری را پیاده سازی کنند.
– عدم همکاری با هوش تجاری:
هوش تجاری و یک سازمان با هم در تعامل هستند و درواقع وابسته به هم می باشند. از آنجایی که هوش تجاری، راهکارهایی را با آنالیز داده های سازمان پیشنهاد می دهد باید این راهکار ها را در راستای سود بیشتر، پیاده سازی کرد تا نتیجه ی دلخواهتان در مراحل بعدی حاصل شود. حال درصورت بی توجهی بخش هایی از این سازمان به این داده ها و ادامه دادن به عملکرد اشتباهشان مثل قبل، تمام پیش بینی های هوش تجاری، اشتباه از آب در می آیند.
– اشتباهات در پیاده سازی:
مجموعه ای از نرم افزارها و الگوریتم ها باعث ایجاد سیستم هوش تجاری شده اند. درصورت عدم اجرای درست هر کدام از این برنامه ها، نتایج گزارشات، اشتباه میشود. بنابراین باید همه ی این موارد را در مرحله ازمایش، چندین مرتبه بررسی کنید.
– دنبال نکردن اهداف:
مشخص کردن اهداف برای هر پروژه هوش تجاری، امری الزامیست. همواره هوش تجاری، اهدافی را دنبال می کند که برایش تعریف شده است و در صورت بی توجهی اعضای سازمان به آن اهداف، عملکرد این سیستم BI درست نیست. بنابراین باید اهداف مجموعه و هوش تجاری در بالاترین سطح با هم برابر باشند.
تفاوت بین هوش تجاری و هوش رقابتی
اختلاف بین هوش تجاری و هوش رقابتی، را با استفاده از روش های گوناگونی می توانید مشاهده کنید. هوش رقابتی بعنوان فرآیند جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به محیط خارجی یک کسب و کار، مانند چشم انداز بازار برای یک صنعت خاص یا رقبای یک کسب و کار، تعریف می شود. در مقابل آن، هوش تجاری بعنوان بینش تجاری داخلی، کار شرکت شما را منعکس می کند.
ممکن است که تعاریف هوش تجاری و هوش رقابتی از نظر فنی با هم فرق داشته باشد. با این حال رابطه ی آن ها با یکدیگر، تنگاتنگ است و باید آنها را با هم‌دیگر برای تعیین اهداف تجاری بطور آگاهانه بکار گرفت. از نظر برخی از افراد، رقابت در زیرمجموعه هوش تجاری قرار دارد؛ به این دلیل که اطلاعاتی که از هوش رقابتی جمع آوری میشود به داده های جمع آوری شده از هوش تجاری و تصمیم گیری ارزش می بخشد. در نظر داشته باشید که بسیاری از ابزارهای هوش تجاری از عملکرد هوش رقابتی برخوردار می باشند. به طورمثال برای ردیابی رقبا میتوان از صفحه پیشخوان در جهت شناسایی فرصت ها در موضوعاتی نظیر کلمات کلیدی و محتوای شبکه های اجتماعی استفاده کرد.
منبع: سرپوش
“فناوری هوشمند” رسانه تخصصی انقلاب صنعتی چهارم
