شهریار قلی‌پور
امروزه فناوری بلاک چین کاربردهای فراوانی یافته و در زمینه‌های گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بااین‌حال، بلاک چین با محدودیت‌هایی، مانند سرعت، مقیاس‌پذیری و هزینه بالا، مواجه است. همین مسئله پذیرش عمومی آن را با مشکل مواجه می‌کند. برای رفع این محدودیت‌ها، شبکه IOTA با یک فناوری جدید پایه‌گذاری شده است.
آیوتا یک دفترکل توزیع‌شده غیرمتمرکز است که به‌طور خاص برای «اینترنت همه‌چیز» ساخته شده؛ یک نوع شبکه منحصربه‌فرد که برای تبادل ارزش و داده بین انسان و رایانه استفاده می‌شود. آیوتا از بلاک چین استفاده نمی‌کند، بلکه سیستم گره‌های اعتبارسنج خود به نام تنگل (Tangle) را به کار گرفته است. با ما در این مقاله همراه باشید تا با آیوتا و توکن MIOTA بیشتر آشنا شویم.
آشنایی با رمز ارز آیوتا IOTA
IOTA یک دفترکل توزیع‌شده متن‌باز و مقیاس‌پذیر بوده که برای انتقال داده بین انسان و ماشین ایجاد شده است. این پروژه برای نسل بعدی انقلاب دیجیتال به نام اینترنت همه‌چیز (Internet of Everything) ساخته شد. IOTA دارای تراکنش‌های بدون کارمزد و داده‌های ضددستکاری می‌باشد و می‌تواند اینترنت اشیا (IoT) را بدون نیاز به سرمایه‌گذاری زیرساختی سنگین تامین کند.
هدف آیوتا ایفای نقشی حیاتی در انقلاب صنعتی بعدی بوده که مستلزم ساخت و نگهداری اقتصاد ماشینی و همچنین مدیریت روابط مالی بین ماشین‌ها و انسان است. آیوتا (MIOTA) توکنی محسوب می‌شود که چرخ این اقتصاد دیجیتال را می‌چرخاند. این توکن وسیله‌ای برای انتقال ارزش در شبکه اصلی آیوتا به حساب می‌آید. بااین‌حال، بر خلاف سایر رمز ارزها، هیچ کارمزدی برای پرداخت وجود ندارد؛ به این معنی که توکن‌های IOTA به‌صورت کامل به گیرنده منتقل می‌شوند، بدون اینکه ماینرها یا سایر واسطه‌ها سهمی از آن داشته باشند.
پروتکل زیربنایی شبکه آیوتا تنگل (Tangle) نام دارد. این پروتکل به‌عنوان جایگزین معماری بلاک چین توسعه یافته است که بنیان‌گذاران IOTA معتقدند مقیاس، سرعت و هزینه مورد نیاز تعداد روزافزون دستگاه‌های اینترنت اشیا را برآورده نمی‌کند.
اینترنت اشیا (IoT) شبکه‌ای درحال رشد از دستگاه‌های متصل به هم است که داده‌ها را در لحظه به اشتراک می‌گذارند. IOTA به‌عنوان یک ارز دیجیتال انقلابی، نقش مهمی در این اکوسیستم ایفا می‌کند.
آیوتا یک ارز دیجیتال محسوب می‌شود که به‌طور خاص برای اینترنت اشیا طراحی شده است. هدف آن تسهیل پرداخت‌های ایمن و انتقال داده‌ها بین ماشین‌ها در اکوسیستم اینترنت اشیا، ایجاد یک شبکه مقیاس‌پذیر و غیرمتمرکز بوده که ماشین‌ها را قادر می‌سازد تا به‌طور ایمن با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و تراکنش کنند.
فناوری Tangle که توسط آیوتا استفاده می‌شود، امکان تأیید سریع‌تر تراکنش‌ها را با رشد شبکه فراهم می‌کند و آن را برای محیط اینترنت اشیا که تعداد زیادی دستگاه متصل را در برمی‌گیرد، مناسب می‌سازد.
آیوتا (IOTA) چه تفاوتی با بلاک چین‌های معمول دارد؟
در دنیای فناوری‌های دفترکل توزیع‌شده، دو تا از برجسته‌ترین بازیگران، بلاک چین و آیوتا هستند. درحالی‌که هر دوی این فناوری‌ها در بحث ذخیره و انتقال داده‌ها شباهت‌هایی دارند، تفاوت‌های اساسی بین آن‌ها باید مورد بررسی قرار گیرند:
- فناوری: بلاک چین زنجیره‌ای از بلوک‌ها است که داده‌ها را انتقال می‌دهد، درحالی‌که IOTA از یک گراف جهت‌دار غیرمدور (DAG) به نام تنگل (Tangle) استفاده می‌کند. بنابراین، فناوری آیوتا تفاوت چشمگیری با بلاک چین دارد که می‌تواند ویژگی‌های مفیدی را به‌همراه داشته باشد.
- مقیاس‌پذیری: بلاک چین می‌تواند کُند و گران باشد، درحالی‌که IOTA سبک و کارآمدتر طراحی شده است. در واقع مقیاس‌پذیری یکی از موانع اصلی پذیرش عمومی بلاک چین بوده که آیوتا به‌خوبی این مانع را برطرف می‌کند.
- بهره‌وری انرژی: شبکه‌های بلاک چین اغلب از مکانیزم اجماع پرمصرف اثبات کار استفاده می‌کنند، درحالی‌که IOTA از نظر مصرف انرژی بسیار کارآمدتر است. در نتیجه، حامیان محیط‌زیست به این فناوری جدید موافق‌تر خواهند بود.
- پذیرش: بلاک چین یک فناوری جاافتاده‌تر بوده که به‌طور گسترده برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، درحالی‌که IOTA هنوز یک فناوری نسبتاً جدید با پذیرش محدود است. بااین‌حال، انتظار می‌رود که آیوتا با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، بتواند نقش مهمی در آینده امور مالی غیرمتمرکز و اینترنت اشیا داشته باشد.
- تمرکز: بلاک چین برای برنامه‌هایی طراحی شده که به درجه بالایی از امنیت و شفافیت نیاز دارند، درحالی‌که IOTA به‌طور خاص برای برنامه‌های IoT طراحی شده است. البته آیوتا می‌تواند طیف وسیعی از کاربردها را در بر بگیرد.
- امنیت: بلاک چین و آیوتا هر دو سطح بالایی از امنیت را از طریق ساختارهای غیرمتمرکز خود ارائه می‌دهند، اما مکانیزم‌های مورد استفاده برای دستیابی به این امنیت متفاوت است. بلاک چین از الگوریتم‌های رمزنگاری پیچیده و مکانیزم‌های اجماعی مانند اثبات کار یا اثبات سهام استفاده می‌کند، درحالی‌که IOTA از مکانیزم اجماع متفاوتی به نام “coordicide” بهره میبرد که نیاز به ماینرها یا تاییدکننده‌ها را از بین میبرد.
- موارد استفاده: درحالی‌که هم بلاک چین و هم آیوتا می‌توانند برای برنامه‌های مختلف استفاده شوند، هر کدام موارد استفاده خاصی دارند. بلاک چین معمولاً برای برنامه‌های مالی مانند ارزهای دیجیتال یا قراردادهای هوشمند و همچنین مدیریت زنجیره تامین و احراز هویت استفاده می‌شود. از سوی دیگر، آیوتا به‌طور خاص برای کاربردهای اینترنت اشیا مانند شهرهای هوشمند، وسایل نقلیه خودران و شبکه‌های حسگر طراحی شده است.
ویژگی‌های بلاک چین آیوتا (IOTA) چیست؟
آیوتا مزایای مختلفی از جمله مقیاس‌پذیری، سرعت، تراکنش‌های بدون کارمزد، بهره‌وری انرژی و توانایی پردازش تراکنش‌های کوچک را ارائه می‌دهد. همه اینها آیوتا را به یک بازیگر برجسته در دنیای دفترکل توزیع‌شده تبدیل کرده‌اند.
- مقیاس‌پذیری و کارایی: با توجه به معماری گراف جهت‌دار غیرمدور، IOTA می‌تواند به سرعت تراکنش‌ها را به‌صورت موازی تأیید کرده و به مقیاس‌پذیری و سرعت تراکنش کمک کند. ازاین‌طریق، کارایی آیوتا افزایش می‌یابد و کاربران اینترنت اشیا می‌توانند به‌راحتی و با سرعت بالا، تراکنش‌های خود را نهایی سازند.
- تراکنش‌های بدون کارمزد: تراکنش‌های آیوتا برای پردازش نیازی به کارمزد ندارند. این مهم با حذف نیاز به ماینرهایی که برای پردازش تراکنش ها تشویق می‌شوند به دست می‌آید. ازآنجایی‌که امروزه شبکه‌هایی مانند اتریوم با مشکل کارمزدهای بالا مواجه هستند، آیوتا گامی بلند در راستای بهبود کاربری غیرمتمرکز خواهد بود.
- مصرف انرژی: IOTA Tangle یکی از کوچک‌ترین ردپاهای انرژی را در بین دفترکل‌های عمومی دارد. این کم‌مصرف بودن با تعهد IOTA به پایداری همسو است و آن را در فضای بلاک چین متمایز می‌کند.
فناوری آیوتا (IOTA) چه مشکلاتی را حل می‌کند؟
هدف آیوتا حل چندین مشکل کلیدی در حوزه فناوری دفترکل توزیع‌شده است، از جمله:
۱- مقیاس‌پذیری: معماری منحصربه‌فرد Tangle IOTA با حذف نیاز به ماینرها و کارمزد تراکنش، امکان مقیاس‌پذیری بالا را فراهم می‌کند. ازاین‌طریق، تراکنش‌ها با سرعت بسیار بالاتری نهایی می‌شوند. چنین تراکنش‌هایی برای کاربردهای سازمانی و ارائه خدمات گسترده به کاربران مناسب هستند.
۲- کارمزد تراکنش: IOTA هزینه‌های تراکنش را که می‌توانند مانعی برای پذیرش بسیاری از کاربران و مشاغل باشند، حذف کرده است. این باعث می‌شود که تراکنش‌های خُرد و پرداخت‌های ماشین‌به‌ماشین امکان‌پذیرتر و مقرون‌به‌صرفه‌تر باشند.
۳- تمرکز: آیوتا غیرمتمرکز طراحی شده است و این به تضمین امنیت و یکپارچگی شبکه و همچنین جلوگیری از سانسور و دستکاری کمک می‌کند. بنابراین، فناوری آیوتا در حین افزایش سرعت و مقیاس‌پذیری، تمرکززدایی را قربانی نکرده است.
۴- امنیت: IOTA از یک مکانیزم اجماع منحصربه‌فرد به نام Coordinator برای محافظت در برابر حملات و اطمینان از اعتبار تراکنش ها استفاده می‌کند. این شبکه همچنین از رمزنگاری مقاوم در برابر کوانتوم برای محافظت در برابر تهدیدات رایانه‌های کوانتومی استفاده می‌کند.
۵- یکپارچه‌سازی اینترنت اشیا (IoT): آیوتا به‌طور خاص برای پشتیبانی از اکوسیستم روبه‌رشد دستگاه‌های متصل در فضای اینترنت اشیا طراحی شده است. به‌این‌ترتیب، آیوتا می‌تواند اینترنت اشیا را به پذیرش عموم برساند.
تراکنش‌های آیوتا (IOTA) چگونه‌اند؟
فرایند انجام تراکنش در IOTA به‌دلیل معماری شبکه تنگل آن با سیستم‌های مبتنی بر بلاک چین متفاوت است. در اینجا یک نمای کلی از نحوه پردازش تراکنش در IOTA را برایتان آورده‌ایم:
۱- شروع تراکنش: زمانی که کاربر می‌خواهد تراکنش را در IOTA ارسال نماید، یک بسته تراکنش (transaction bundle) جدید ایجاد می‌کند که شامل آدرس گیرنده، مقدار IOTA ارسال‌شده و هر پیام یا داده اختیاری است.
۲- اثبات کار: قبل از مخابره تراکنش به شبکه، فرستنده باید یک محاسبه اثبات کار کوچک انجام دهد تا به امنیت شبکه و جلوگیری از حملات اسپم کمک کند.
۳- انتخاب تیپ (Tip): در آیوتا، هر تراکنش باید دو تراکنش (Tip) قبلی را تایید کند تا تایید شود. دستگاه فرستنده یا نرم‌افزار کیف پول، دو تیپ را برای ارجاع در تراکنش جدید انتخاب کرده و شبکه‌ای از تراکنش‌های به‌هم‌پیوسته را در Tangle ایجاد می‌کند.
۴- مخابره تراکنش: پس از تکمیل اثبات کار و انتخاب تیپ، بسته تراکنش به شبکه مخابره می‌شود. گره‌های دیگر در شبکه تراکنش را تایید می‌کنند و ممکن است در تراکنش‌های آینده خود به آن ارجاع دهند.
۵- تایید: با اضافه شدن تراکنش‌های بیشتر به Tangle، تراکنش اصلی توسط تراکنش‌های بعدی تایید می‌شود. هنگامی که یک تراکنش توسط تراکنش‌های دیگر ارجاع داده شد، نهایی در نظر گرفته می‌شود و به‌راحتی قابل برگشت نیست.
۶- مکانیزم اجماع: برای اطمینان از امنیت و یکپارچگی شبکه، IOTA از یک هماهنگ‌کننده (که تحت‌عنوان “Coo” شناخته می‌شود) بهره میبرد که تراکنش‌ها را برای کمک به اجماع در شبکه صادر می‌کند. با گذشت زمان، با رشد و غیرمتمرکز شدن شبکه، نقش هماهنگ‌کننده به‌تدریج حذف خواهد شد.
به‌طور کلی، ساختار Tangle IOTA امکان انجام تراکنش‌های سریع، بدون کارمزد و مقیاس‌پذیر را فراهم می‌کند و درعین‌حال امنیت و عدم تمرکز را حفظ می‌نماید.
سخن پایانی
آیوتا یک پروژه ارز دیجیتال بسیار منحصربه‌فرد است که با استانداردهای موجود در صنعت متفاوت می‌باشد. سرمایه‌گذارانی که علاقه به اندیشیدن به آینده شهرهای هوشمند و انقلاب‌های صنعتی دارند، مطمئناً باید به این پروژه نگاهی بیندازند. ارز دیجیتال IOTA همچنین می‌تواند به‌خاطر تراکنش‌های بدون کارمزد، فوری و غیرقابل دستکاری، به گزینه پرداخت بسیار جذابی برای کاربران در آینده تبدیل شود. نظر شما چیست؟ آیا آیوتا می‌تواند از نظر ساختار فناوری از بلاک چین پیشی بگیرد؟
منبع: کسبینو
این مقاله صرفا جهت اطلاع‌رسانی است و پیشنهادی جهت سرمایه‌گذاری نیست
