آیا در بازی‌های بلاکچینی هم باید نگران حریم خصوصی باشیم؟

الهام اسماعیلی

با ظهور بلاکچین، صنعت بازی‌های(Gaming) هم تکامل یافت و گیمرها با دنیای جدیدی از پروژه‌های گیمفای و مدل‌های بازی برای کسب درآمد (P2E) مواجه شدند. اما اهالی این صنعت هنوز نگران موضوع مهم «امنیت داده در بازی‌ها‌» هستند.

مساله اینجاست که توسعه‌دهندگان برای بهبود گیم‌پلی و ارائه تجربیات شخصی‌سازی‌شده مجبور به جمع‌آوری اطلاعات کاربران هستند و از طرف دیگر احتمال استفاده از داده برای اهداف بازاریابی، تبلیغات هدفمند و حتی سرقت هویت وجود دارد. در این مطلب به واکاوی مسائل مرتبط با حریم خصوصی در بازی‌های بلاکچینی می‌پردازیم.

 تحول صنعت گیمینگ با فناوری بلاکچین

با ظهور بیت کوین در سال ۲۰۰۹، تصور عامه این‌طور شکل گرفت که کاربرد فناوری بلاکچین‌ صرفا برای ارزهای دیجیتال است. این فناوری در هر صنعتی سَرک کشیده است؛ از حوزه سلامت، بیمه و زنجیره تامین گرفته تا هویت دیجیتال، توکنیزه کردن دارایی‌های دنیای واقعی و املاک و مستغلات. بلاکچین حتی صنعت بازی را هم متحول کرد؛ نحوه بازی و رقابت تغییر یافت و پروژه‌های گیمفای با مدلی جدیدی از بازی‌ها به نام “Play To Earn”به مفهوم «کسب درآمد از بازی در دنیای مجازی» معنا بخشیدند.

حالا انتظار می‌رود ارزش بازی‌های بلاکچینی در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۴۵۵.۳۰ میلیارد دلار برسد. به لطف فناوری بلاکچین با دنیای عظیمی از بازی‌‌ها مواجه هستیم که برای مهارت گیمر و زمانی که او صرف بازی می‌کند، ارزش قائل می‌شوند. در حقیقت، بازی‌های بلاکچینی بر خلاف بازی‌های سنتی صرفا جنبه سرگرمی ندارند و گیمر در ازای مهارت خود، پاداشی با ارزش واقعی دریافت می‌کند.

بلاکچین و حقوق مالکیت دیجیتال

بسیاری از ما در دوره‌ای بزرگ شدیم که گیم‌ها سیستم بسته‌ای داشتند؛ زمانی‌که حرف اول و آخر را ارائه‌دهنده بازی می‌زد. هیچ نقشی در گیم‌پلی نداشتیم؛ تخیلات‌مان به همان دیوارهایی محدود می‌شد که ناشر بازی ساخته بود و برای ترسیم روایت‌های خودمان هیچ فرصتی در اختیارمان نبود. اما اکنون بازی‌های بلاکچینی مبتنی بر مدل جدیدی از مالکیت هستند که به بازیکنان اجازه می‌دهند خودشان قوانین را بنویسند و آینده بازی را بسازند.

نکته مهم‌تر این است که فناوری بلاکچین با خلق توکن‌های بی‌همتا (NFT)، دارایی‌های مجازی را به دارایی‌های ارزشمند تبدیل کرده است و به مفهوم مالکیت در بازی معنای جدیدی بخشیده است. به‌طور مثال اگر در یک بازی موفق به کشتن اژدها شوید یا دشمن را نابود کنید، یک NFT پاداش می‌گیرید که در دنیای واقعی ارزش دارد. حالا هرچه مهارت شما بیشتر باشد و عملکرد بهتری داشته باشید، NFTهای ارزشمند‌تری را به‌دست خواهید آورد. ماهیت بازی‌های «P2E» به‌گونه‎ای است که گیمر مرز بین سرگرمی و فرصت‌های مالی را احساس نمی‌کند و هم‌زمان از هر دو بهره‌مند می‌شود.

با رونق گرفتن شبکه‌های غیرمتمرکز، نحوه مدیریت و کنترل بازی‌ها هم متحول شده‌ است. دیگر خبری از کنترل متمرکز نیست، قدرت به جوامع بازی منتقل می‌شود و اقتصادهای مبتنی بر بازیکن شکل می‌گیرد. از آنجایی که در این مدل، قوانین درون بازی از طریق تصمیم جمعی بازیکنان تعیین می‌شود و نظر هر بازیکن مهم است، جوامع بازی پرانرژی‌ و سرزنده‌تر هستند. در بازی‌های بلاکچینی صرفا مسئله بازی‌کردن مطرح نیست و موضوعات مهم‌تری مانند ساختن، مالکیت و پیشرفت در بازی‌های گروهی و مشارکتی معنا پیدا می‌کند.

تاثیر ارزهای دیجیتال بر صنعت بازی

بلاکچین با رخنه در همه بخش‌های صنعت گیمینگ، قلمرو ورزش‌های الکترونیک (eSports) را هم متحول کرده است. پیش‌بینی می‌شود که ارزش بازار جهانی بازی‌های الکترونیک از ۱.۷۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ تا سال ۲۰۳۰ به ۶.۷۵ میلیارد دلار افزایش پیدا کند.

جالب است بدانید که طبق این برآورد، نرخ رشد سالانه eSportsها در طول دوره مذکور معادل ٪۲۱.۵ می‌شود که مقدار قابل‌توجهی است. پلتفرم‌هایی مانند سیتیزن کانفلیکت (Citizen Conflict) و بسیاری دیگر از پلتفرم‌های بازی در تلاش هستند تا با قدرت بخشیدن به جامعه خود، سهم بیشتری را در این رقابت به‌دست بیاورند. آن‌ها از پرداخت پاداش‌ در قالب ارزهای دیجیتال و شفاف‌سازی اقتصاد درون بازی به عنوان راهکارهایی برای اهمیت‌دادن به مهارت گیمرها و برانگیختن حس وفاداری بازیکنان استفاده می‌کنند.

همچنین پلتفرم‌ها سعی می‌کنند با ایجاد دسترسی همگانی فرصتی را ایجاد کنند تا هر کسی با هر سطح مهارتی بتواند در بازی شرکت کند و پاداش‌هایی با ارزش واقعی را به‌دست بیاورد. به‌طور مثال بازی‌هایی مثل Rarity Rush، ورزش‌های فانتزی را با بلاکچین آمیخته‌اند تا امکان مالکیت، مدیریت و معامله NFTها را برای گیمرها فراهم کنند؛ این یعنی کارت‌های درون بازی دارای ارزش و عملکرد دنیای واقعی می‌شوند.

اگرچه این روایت‌ها حاکی از آن است که فرصت‌های هیجان‌انگیزی در انتظار بازی‌های بلاکچینی است، اما مسئله این است که دغدغه‌های مربوط به امنیت داده در بازی‌ کماکان به قوت خود باقی هستند. نقطه ضعف حریم خصوصی در بازی‌های آنلاین سنتی از آنجا نشات می‌گرفت که اطلاعات گیمرها ثبت می‌شد و بعد در معرض تبلیغات هدفمند و بازاریابی‌های تهاجمی قرار می‌گرفت و حتی احتمال ریسک‌های امنیتی مانند سرقت هویت هم وجود داشت.

حالا اگر تصورتان این است که با وجود بلاکچین چنین مسائلی حل شده‌اند، باید گفت که در اشتباه هستید. اگرچه بلاکچین باعث شفافیت و تغییرناپذیری داده شده است؛ اما از آنجایی که مسائل مالی گیمر از طریق تراکنش‌های آنچین و کیف پول‌های ارزهای دیجیتال با دنیای مجازی در هم‌آمیخته است، نگرانی‌های حریم خصوصی نه‌تنها کاهش نیافته بلکه بیشتر شده است. حالا مسئله این است که بازی‌های بلاکچینی چطور می‌توانند بین فرصت‌های موجود و چالش‌های مرتبط با حریم خصوصی تعادل برقرار کنند؟

حل چالش‌های مربوط به امنیت داده‌ در بازی‌های بلاکچینی

حریم خصوصی و امنیت داده موضوع بسیار مهمی است و در خط مقدم مسائل مرتبط با بلاکچین قرار دارد. اگرچه ماهیت شفاف‌سازی بلاکچین منجر به ایجاد اعتماد و عدالت در بین بازیکنان می‌شود، اما از طرف دیگر فعالیت‌های دیجیتالی کاربر را هم در معرض دید عموم قرار می‌دهد. در حقیقت هر اقدامی که کاربر به‌صورت آنچین انجام می‌دهد، مثل تراکنش یا انتقال دارایی در دفتر کل توزیع‌شده (Ledger) ثبت می‌شود؛ بنابراین احتمال جمع‌آوری و ردیابی اطلاعات و حملات هدفمند وجود دارد.

بازی‌های بلاکچینی می‌توانند با تمرکز روی امنیت قراردادهای هوشمند، طراحی‌های دقیق و استفاده از راهکارهای حفظ حریم خصوصی مانند هویت غیرمتمرکز، بدون به‌خطر انداختن آزادی دیجیتال فرصت‌های جذابی را برای گیمرها ایجاد کنند.

حفظ حریم خصوصی در بازی‌های بلاکچینی مستلزم همکاری سه گروه است:

• توسعه‌دهندگان: تیم‌های توسعه‌دهنده بازی‌های بلاکچینی می‌توانند از طریق تدابیر امنیتی قوی برای قراردادهای هوشمند، جمع‌آوری حداقل اطلاعات و سپردن کنترل داده‌های درون بازی به عهده خود بازیکنان، سهم بسزایی در تامین امنیت داده و حریم خصوصی کاربر داشته باشند.
• گیمرها: هر بازیکن باید درک درستی از شفافیت و ناشناس بودن در بلاکچین داشته باشد و پلتفرم‌هایی را انتخاب کند که به حریم خصوصی و امنیت داده کاربر اهمیت می‌دهند. 
• قانون‌گذاران: قانونگذاران هم می‌توانند با تدوین چارچوب‌های نظارتی ضمن حفظ حریم خصوصی گیمر، از سوء استفاده‌های احتمالی از داده‌ها جلوگیری کنند.

جمع‌بندی

صنعت بازی در طول این سال‌ها شاهد رشد قابل‌توجهی بوده است و حالا آینده روشنی در انتظار بازی‌های بلاکچینی است؛ اما این صنعت هنوز با چالش مهمی به نام امنیت داده در بازی‌ دست‌وپنجه نرم می‌کند. جمع‌آوری اطلاعات با هدف بهبود گیم‌پلی و در معرض دید قرار گرفتن داده‌های آنچین گیمرها دو چالشی است که احتمال سوء‌استفاده از اطلاعات بازیکنان را تقویت می‌کند.

با توجه به مطالب بالا به‌نظر می‌رسد رفع نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی در بازی‌های بلاکچینی از طریق همکاری سه‌جانبه توسعه‌دهندگان، گیمرها و قانون‌گذاران حل می‌شود و صنعت گیمینگ با غلبه بر این مشکلات می‌تواند آینده درخشانی را رقم بزند. نظر شما در مورد امنیت داده در بازی‌های بلاکچینی چیست؟ آیا توسعه‌دهندگان می‌توانند با حل چالش‌ها، گیمرهای وب ۳ را حفظ کنند؟ 

منبع: میهن‌بلاکچین