حالا دیگر هوش مصنوعی می‌تواند چیزهایی را تصور و تخیل کند که تا پیش این هیچ نمونه‌ای از آنها را ندیده بود

هوش مصنوعی تا حالا هم خیلی پیشرفت کرده. هر روز اخبار جالبی در مورد آن می‌خوانیم، مثا اینکه می‌تواند چهره‌های انسانی خلق کند، چهره‌هایی که وجود خارجی ندارند. یا اینکه می‌تواند در بازی پوکر برنده شود.

اما هنوز هم هوش مصنوعی در یک جایی پای لنگی دارد و آن تخیل است.

اگر فیلم Blade Runner 2049 را دیده باشید، در سکانسی می‌بینید که یکی از کاراکترهای انسانی، کارش همین تخیل و تصور منظره‌هاست، کاری از عهده بقیه برنمی‌آید.

اما آیا واقعا هوش مصنوعی را نمی‌توان آموزش داد که تخیل کند؟

وقتی یک انسان کلمه گربه را می‌شنود، می‌تواند در ذهنش گربه‌هایی با نژادهای مختلف، در موقعیت‌های مختلف و با رنگ‌های متنوع تصور کند که در محیطهای متنوعی قرار گرفته‌اند.

اما همین کار برای هوش مصنوعی محتاج تمرین است. درست به همین خاطر بود که مدتی است دانشمندان در پی تقویت ویژگی تخیل هوش مصنوعی برآمده‌اند تا بتواند اشیایی را در نزد خود خلق کند که پیش از این عکسی از آن را دریافت نکرده.

«یونهائو گی» از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، یکی از پژوهشگرانی است که در این مورد کار می‌کند.

مثل همیشه برای این کار باید به هوش مصنوعی بانکی بزرگ از اطلاعات برای تمرین داد و بعد کاری کرد که از قالب روتین و تکراری شناسایی الگوها در این دیتاها بیرون بیاید و بتواند طیف وسیع‌تری از ویژگی‌ها را درک کند.

کاری که پژوهشگران درگیر در این طرح کردند، موسوم به controllable disentangled representation learning است. چه عبارت طولانی‌ای!

تا حدی این کار شبیه فناوری جعل ژرف یا همان ساختن عکس‌ها و ویدئوهای دیپ فیک است. به زبان ساده هوش مصنوعی باید بتواند ویژگی‌های اشیا را از هم جدا کند. مثلا اگر یک خودروی آبی و یک دوچرخه سرخ ببیند، باید بتواند به سادگی خودروی سرخ و دوچرخه آبی را هم تصور کند.

حالا این را اگر تعمیم بدهیم این می‌شود که بتواند زن عصبانی سرخ مویی که چمدانی در دستش است و به سمت یک پارکنیگ می‌دود را هم تصور کند. در صورتی که مثلا در بانک اطلاعاتی‌اش صحنه‌های خشم چند مرد بوده یا چمدان به صورت جدا وارد بانکش شده یا دویدن را تنها در چند عکس ورزشی دیده!

یکی از خلاقیت‌های این پژوهش، پردازش گروه‌بندی شده نمونه‌ها و ساختن لینک‌های معنایی بین آنها است. این طوری هوش مصنوعی تفاوت‌ها و شباهت‌ها را در نمونه‌های تحلیل می‌کند.

کاربرد اولیه این ارتقای هوش مصنوعی در پزشکی و خودروهای خودران خواهد بود. این طوری برای مثال هوش مصنوعی می‌تواند سناریوهای رانندگی جاده‌ای را حل کند که پیش از این برایش آموزش دیده نبود.

اما خودم وقتی به ارتقای تخیل هوش مصنوعی فکر می‌کنم به آینده‌ای فکر می‌کنم که بتوانی یک رمان به هوش مصنوعی بدهی تا برایت یک فیلم اقتباسی از آن بر اساس توصیفاتش سر هم کند. چنین چیزی الان خیلی علمی تخیلی است!

منبع: پزشک