آیا شرکت‌های بزرگ تکنولوژی می‌توانند متوقف شوند؟ بعد از شوک ناشی از قرنطینه و تعطیلی گسترده به خاطر شیوع کووید-۱۹ در سال۲۰۲۲، غول‌های تکنولوژی آمریکا با انرژی مضاعفی به میدان بازگشته‌اند.
در هفته گذشته شرکت‌های آلفابت، متا و مایکروسافت با انتشار گزارش مالی مربوط به فصل دوم سال جاری میلادی، از رشد آمارهای مالی خودشان خبر دادند. در فاصله ماه‌های ژانویه تا ژوئن امسال، هرسه این شرکت‌ها در مجموع ۱۰۶میلیارد دلار سود عملیاتی داشته‌اند که این میزان تا ۹میلیارد دلار بیشتر از همین دوره در سال میلادی گذشته بوده است.
این شرکت‌های بزرگ تکنولوژی در مسیر رشد خود توجه چندانی به قانون‌گذاران نمی‌کنند تا مانعی بر سر راهشان نگذارند. در ماه گذشته دادگاهی به انجام اقداماتی ضد انحصارطلبانه در جهت متوقف کردن فرآیند خرید شرکت بازی‌ساز اکتیوژن بلیزارد توسط مایکروسافت، رای داد. بازارها اما توجه چندانی به اقداماتی از این دست که برای کنترل شرکت‌های بزرگ تکنولوژی انجام می‌شوند، نکرده‌اند؛ از جمله قوانین جدید اتحادیه اروپا برای بازارهای دیجیتال.
علاوه بر اینها، سرمایه‌گذاران انتظار دارند که غول‌های تکنولوژی با چشم‌انداز گسترده تکنولوژیکال و البته جیب‌های پرپولشان، فرصت هوش مصنوعی را غنیمت بشمارند. قیمت سهام شرکت‌های آلفابت، آمازون و متا از نقطه اوج خود در سال۲۰۲۱، پایین آمده است. قیمت سهام شرکت‌های مایکروسافت و اپل اما در بالاترین میزان خود قرار دارند و احتمال آن می‌رود که آمازون هم در گزارش مالی جدیدش از قرار گرفتن در جایگاهی مشابه خبر بدهد.
با این حال غول‌های تکنولوژی همچنان باید روی قدرتمندترین و مهم‌ترین داشته خود که همان قدرت پردازشی و تکنولوژیک است، حساب کنند. مهم‌ترین محدودیت غول‌های تکنولوژی در مسیر رشدشان، همان بزرگی آنهاست؛ موضوعی که در سال‌های پیش‌رو چالش واقعی این شرکت‌ها خواهد بود. آلفابت، آمازون، اپل، متا و مایکروسافت حاکمیت خود بر تجارت آمریکا را حفظ کرده‌اند. این پنج شرکت که حاکمیت شاخص اس‌اند‌پی۵۰۰ را در بازار سرمایه در اختیار دارند، در مجموع ۹درصد از فروش سهام در این شاخص، ۱۶درصد از سود خالص و ۲۲درصد از سرمایه بازار آن را به خودشان اختصاص داده‌اند. در سال گذشته میلادی هزینه سرمایه ۳۶۰میلیارد دلاری این شرکت‌ها، بیش از یک‌دهم تمام سرمایه‌‌گذاری‌های انجام شده در تجارت آمریکا بوده است.
اما رشد پایدار این شرکت‌هاست که آنها را در تاریخ سرمایه‌داری متمایز کرده است. وقتی در دهه‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ دو شرکت‌ها جنرال‌الکتریک و اکسون‌موبیل غول‌های تجارت آمریکا بودند، درآمدشان با متوسط رشد سالانه ۵ تا ۶درصدی و سود خالص‌شان با نرخ متوسط رشد سالانه ۵ تا ۱۰درصدی افزایش می‌یافت. غول‌های تکنولوژی اما در بیش از یک دهه اخیر با نرخ متوسط رشد سالانه ۱۶ و ۱۳درصدی رشد کرده‌اند.
آلفابت برای حفظ متوسط نرخ رشد فروش ۲۸درصدی خود در بلندمدت، باید ۸۶میلیارد دلار به سود حاصل از فروش خود تا سال۲۰۲۴ اضافه کند که این میزان بیش از سود حاصل از فروش هر ۴۶۱شرکت کوچک حاضر در شاخص اس‌اند‌پی۵۰۰ در سال گذشته است. شرکت‌های اپل و آلفابت هم برای حفظ رشد سود خود با این رقم تاریخی، باید در سال آینده میلادی ۲۵میلیون دلار درآمد بیشتری به‌دست بیاورند که تقریبا برابر ارزش درآمد خالص شرکت متا است. شرکت متا هم باید چیزی به اندازه درآمد خالص شرکت ورایزون در سالا آینده به درآمدش اضافه کند تا بتواند روند رشد فعلی را نگه دارد. در واقع همه این شرکت‌ها باید تمام رکوردهای قبلی خود را بشکنند تا بتوانند در این بازار رقابتی دوام آورند و روند رشد خودشان را حفظ کنند.
حفظ متوسط نرخ رشد این شرکت‌ها در بلندمدت قطعا به ملزومات بیشتری نیاز دارد. درواقع رشد فعلی سرعت کمتری نسبت به گذشته دارد. با این حال مدیران و سرمایه‌گذاران این شرکت‌ها احتمالا به این روند رشد راضی نخواهند بود. اگر غیر از این باشد ناچارند روی همین کسب‌وکارهای اصلی خودشان متمرکز بمانند و به سودی نه چندان بالا دلخوش کنند. اما خیز این شرکت‌ها برای بهره‌مندی از فرصت‌های صنعت هوش مصنوعی و کسب سهم بیشتر از این بازار نشان می‌دهد که این شرکت‌ها به دنبال همراهی با تکنولوژی‌های جدید هستند و روال مورد نظرشان در آینده، بسیار بلندپروازانه خواهد بود.
منبع: دنیای اقتصاد
