حامد توانای آزاد
با توجه به اینکه کمتر از یک‌سال تا هاوینگ بعدی بیت‌کوین زمان باقی مانده است، مهم است سرمایه‌گذاران جدیدی که طی چند سال اخیر و با افزایش شدید قیمتی ارز‌های دیجیتال به بازار وارد شده‌اند، درباره آن بدانند و برای نوسانات قیمتی آماده باشند.
بلاک‌چین و ارز‌های دیجیتال یک فناوری جدید به شمار می‌روند و درحالی‌که امروزه بسیاری از سرمایه‌گذاران به این بازار پرنوسان جذب شده و در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، اما اکثر آنها درباره نحوه فعالیت بلاک‌چین و جزئیات تکنولوژی اطلاعاتی ندارند.موضوعی که اهمیت زیادی دارد و می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش دهد.
بلاک‌چین پیچیدگی‌های زیادی دارد که دانستن تمام آنها برای سرمایه‌گذاران اجباری نیست؛ اما برخی از آنها مانند رویداد هاوینگ می‌توانند اثرات مستقیمی بر نحوه فعالیت شبکه ارز دیجیتال و نوسانات قیمتی داشته باشند و تحلیل‌های قیمتی گذشته را بی‌اعتبار کنند.
درحالی‌که تمام ارز‌های دیجیتال بازار هاوینگ را انجام نمی‌دهند، اما محبوب‌ترین و بزرگ‌ترین ارز دیجیتال یعنی بیت‌کوین این رویداد را هر ۴سال تکرار می‌کند و با توجه به اینکه نوسانات قیمتی بیت‌کوین بر تمام بازار تاثیرگذار است، هاوینگ بیت‌کوین برای اکثر سرمایه‌گذاران اتفاقی مهم است که در هنگام خرید و فروش ارز‌های دیجیتال به آن توجه دارند.
هاوینگ بیت‌کوین
هاوینگ در واقع به نصف شدن پاداش استخراج یک بلاک در شبکه بلاک‌چینی اشاره دارد. شبکه‌های بلاک‌چینی به‌طور غیرمتمرکز و بدون مدیریت و شرکت مادر فعالیت می‌کنند و به همین دلیل به مکانیزمی نیاز دارند که قوانین و نحوه مشارکت کاربران را برای فعالیت و دریافت پاداش آنها مشخص کند. بیت‌کوین از مکانیزمی به نام الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کند. در مکانیزم اثبات کار، برای مشارکت در فعالیت شبکه و تایید تراکنش‌ها، کاربرانی که به آنها استخراج‌کنندگان گفته می‌شود با استفاده از قدرت پردازشی سیستم و دستگاه استخراج خود معادلات پیچیده ریاضی را حل و بلاک‌ها را استخراج می‌کنند.
در نتیجه این فعالیت، استخراج‌کنندگان امنیت شبکه بیت‌کوین را فراهم و علاوه بر امکان‌پذیر کردن فعالیت به‌صورت غیرمتمرکز، تراکنش‌ها را نیز پردازش می‌کنند. بلاک‌چین بیت‌کوین در ازای این فعالیت، به استخراج‌کنندگان پاداش می‌دهد که همان ارز دیجیتال بیت‌کوین است. برای دریافت پاداش، باید اطلاعات یک بلاک تکمیل و سپس به زنجیره بلاکی اضافه شود. تکمیل اطلاعات بلاک در روز‌هایی که کمتر کسی از بیت‌کوین استفاده می‌کرد، بسیار راحت و با سیستم‌های خانگی نیز امکان‌پذیر بود. اما به مرور زمان و با افزایش تعداد کاربران و استفاده‌کنندگان بیت‌کوین، روند تکمیل بلاک و استخراج بیت‌کوین دشوار‌تر شده است و هم‌اکنون کمتر کسی می‌تواند یک بلاک بیت‌کوین را به‌صورت انفرادی استخراج کند.
استخراج هر بلاک بیت‌کوین پاداش دارد و با تکمیل استخراج آن، پاداش به استخراج‌کنندگان پرداخت می‌شود. پاداش اولیه بلاک‌چین ۵۰ بیت‌کوین به ازای هر بلاک بود؛ اما اگر قرار بود که این نرخ ثابت باقی بماند، سال‌ها پیش تمام بیت‌کوین‌ها استخراج شده بودند. بیت‌کوین عرضه محدودی دارد و در نهایت تنها ۲۱میلیون بیت‌کوین استخراج خواهد شد. استخراج تمام بیت‌کوین‌ها در مدت کوتاه، این شبکه را با مشکلات قابل توجهی مواجه می‌کرد و این احتمال وجود داشت که ماینر‌های قدرتمند، اکثر موجودی بیت‌کوین را در اختیار خود بگیرند. موضوعی که باعث می‌شد تا این ارز دیجیتال ماهیت متمرکز پیدا کند.
برای جلوگیری از رخ دادن این اتفاق، هاوینگ در بلاک‌چین بیت‌کوین پیاده‌سازی شد. در نتیجه این رویداد، تقریبا هر ۴سال میزان پاداش بلاک بیت‌کوین نصف می‌شود. هاوینگ در کد بیت‌کوین برنامه‌ریزی شده است و هیچ راهی برای جلوگیری از رخ دادن آن وجود ندارد. بنابراین استخراج‌کنندگان به این نکته توجه دارند و فعالیت‌های خود را براساس هاوینگ برنامه‌ریزی می‌کنند. اولین هاوینگ بیت‌کوین در سال۲۰۱۲ رخ داد و پاداش بلاک از ۵۰بیت‌کوین به ۲۵بیت‌کوین کاهش یافت، در ادامه و در سال۲۰۱۶ دومین هاوینگ بیت‌کوین انجام شد و پاداش به ۵/ ۱۲ بیت‌کوین رسید. آخرین هاوینگ بیت‌کوین نیز در سال۲۰۲۰ انجام شد و پاداش به ازای هر بلاک به ۲۵/ ۶بیت‌کوین رسید. پیش‌بینی می‌شود هاوینگ بعدی بیت‌کوین در سه‌ماه دوم سال۲۰۲۴ انجام شود و در نتیجه آن، پاداش بلاک از ۲۵/ ۶ بیت‌کوین به ۱۲۵/ ۳بیت‌کوین کاهش پیدا می‌کند.
هاوینگ در دستیابی به هدف خود کاملا موفق بوده است و درحالی‌که ۵/ ۱۰میلیون بیت‌کوین طی سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲ استخراج شد، اما در نتیجه رویداد‌های هاوینگ پیش‌بینی می‌شود استخراج تمام ۵/ ۱۰میلیون بیت‌کوین باقی مانده است تا سال۲۱۴۰ به طول انجامد. در مجموعه ۳۲هاوینگ رخ خواهد داد و این رویداد تا استخراج آخرین بیت‌کوین ادامه پیدا خواهد کرد. با توجه به این موضوع، هم‌اکنون ۲۹هاوینگ باقی مانده است و هاوینگ ۲۹ نیز به‌زودی و در سال۲۰۲۴ رخ می‌دهد.
اثر قیمتی هاوینگ
قیمت بیت‌کوین و دیگر ارز‌های دیجیتال بازار بر اثر عرضه و تقاضا افزایش یا کاهش پیدا می‌کند و هاوینگ عرضه بیت کوین را کاهش می‌دهد. بنابراین در زمانی که تقاضا یکسان یا بیشتر است، با انجام رویداد هاوینگ عرضه کمتر می‌شود و در نتیجه تقاضای بیشتر و عرضه کمتر، بیت‌کوین‌های بازار ارزشمندتر می‌شوند. به همین دلیل است که رویداد هاوینگ معمولا یک سیگنال مثبت قیمتی به‌شمار می‌رود.
با بررسی تاریخچه هاوینگ‌های انجام‌شده بیت‌کوین نیز می‌توان این موضوع را تایید کرد.د ر زمان رخ دادن اولین هاوینگ و بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶، بیت‌کوین از ۴/ ۱۲دلار موفق شد تا به بیش از ۱۱۷۰دلار برسد. در دومین هاوینگ، در بازه زمانی ۲۰۱۶ تا سال۲۰۲۰، بیت کوین از ۸۵۹۰دلار به بیش از ۱۹۴۰۰دلار رشد قیمتی ثبت کرد. سرمایه‌گذاران در آخرین هاوینگ انجام‌شده بیت‌کوین نیز شاهد رشد قیمتی از حدود ۹۰۰۰دلار تا بیش از ۶۷۰۰۰دلار بودند.
به‌طور کلی رویداد‌های هاوینگ اغلب منجر به افزایش توجه به بازار ارز‌های دیجیتال و ایجاد هیجان میان سرمایه‌گذاران می‌شود. بنابراین در نتیجه انتظار کاهش عرضه و افزایش احتمالی قیمت، احساسات مثبتی میان سرمایه‌گذاران و معامله‌گران ایجاد می‌شود و در قبل و بعد از هاوینگ معمولا خریداران بیت‌کوین افزایش پیدا می‌کنند؛ زیرا معامله‌گران سعی می‌کنند از افزایش قیمت مورد انتظار سود ببرند.
البته این موضوع به معنی رشد قیمتی سریع و تضمینی بیت‌کوین نیست و معمولا پس از رخ دادن هاوینگ قیمت این ارز دیجیتال تا مدتی به نوسانات قیمتی آرام خود ادامه می‌دهد. بسیار مهم است سرمایه‌گذاران به یاد داشته باشند که در طول وقوع رویداد هاوینگ، احساسات بازار همیشه مطلوب و مثبت نیست. در نتیجه عوامل مختلفی، نوسانات کوتاه‌مدت قیمت و افزایش نوسانات ممکن است رخ دهد که می‌توانند استراتژی‌ها و برنامه‌های معاملاتی سرمایه‌گذاران را بی‌اعتبار کنند.
بنابراین عوامل زیادی بر روند‌های قیمتی بیت‌کوین و ارز‌های دیجیتال تاثیرگذار هستند و حتی احتمال کاهش قیمتی پس از هاوینگ نیز وجود دارد. به‌عنوان مثال رخ دادن یک هک بزرگ در بازار پس از رویداد هاوینگ می‌تواند اثرات مثبت آن را از بین ببرد و با کاهش تقاضا، روند قیمتی نزولی شود. رویداد هاوینگ بر فعالیت استخراج و ماینینگ بیت‌کوین نیز تاثیرگذار است.
پاداش‌های بلاک و کارمزد تراکنش‌ها منابع اصلی درآمد استخراج‌کنندگان بلاک‌چین بیت‌کوین هستند و کاهش پاداش‌های بلاک ناشی از هاوینگ، مستقیما بر میزان سود استخراج‌کنندگان تاثیر می‌گذارد. پس از رویداد هاوینگ، استخراج‌کنندگان ممکن است سود کمتری از استخراج بیت‌کوین به‌دست آورند که می‌تواند منجر به کاهش فعالیت آنها شود.
استخراج‌کنندگان وظیفه تایید تراکنش‌ها و تامین امنیت شبکه را دارند. بنابراین این کاهش فعالیت در ابتدا می‌تواند یک زنگ خطر برای بلاک‌چین بیت‌کوین به شمار برود؛ اما شبکه بیت‌کوین برای این شرایط نیز راه‌حلی دارد. با کاهش تعداد استخراج‌کنندگان فعال، سختی شبکه کاهش پیدا می‌کند که منجر به افزایش سود استخراج می‌شود و در نتیجه آن استخراج‌کنندگان جدید جایگزین قدیمی‌ها می‌شوند و شبکه همانند گذشته به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
رویداد هاوینگ تنها برای بیت‌کوین رخ نمی‌دهد و ارز‌های دیجیتال دیگری مانند لایت کوین نیز آن را تجربه می‌کنند. به‌طور کلی هاوینگ برای این ارز‌های دیجیتال به‌طور مشابه با بیت کوین انجام می‌شود و اثرات مثبتی را در احساسات سرمایه‌گذاران آنها دارد. البته زمان هاوینگ هر ارز دیجیتال با توجه به تاریخ عرضه و شرایط شبکه متفاوت است و سرمایه‌گذاران ارز‌های دیجیتالی که هاوینگ را تجربه می‌کنند، لازم است به تاریخ‌های احتمالی رخ دادن این رویداد توجه داشته باشند.
منبع: دنیای اقتصاد
