هزینه تراکنش انتقال از لایه۱ به لایه۲ اتریوم چقدر است؟ چطور این کارمزد را کاهش دهیم؟

شبکه‌های غیرمتمرکز مانند بلاک‌ چین، علی‌رغم مزایای بی‌شمارشان، به دلیل طراحی منحصربه‌فردشان یک چالش مشترک دارند؛ معضل سه‌گانه بلاک چین (Trilemma Blockchain). این به وضعیتی اشاره دارد که در آن تنها دو ویژگی از سه ویژگی عدم تمرکز، امنیت و مقیاس‌پذیری را می‌توان در بلاک چین برآورده کرد. این وضعیت در حالت‌های مختلف در همه سیستم‌هایی که از PoS، PoW یا دیگر مکانیسم‌های اجماع استفاده می‌کنند وجود دارد، مثل مشکل کارمزد بالای تراکنش انتقال از لایه۱ به لایه۲.

اتریوم در حال حاضر به‌عنوان بلاک چینی با گسترده‌ترین و فعال‌ترین برنامه‌ها و همچنین بزرگ‌ترین جامعه توسعه‌دهندگان جایگاه خود را تثبیت کرده و درنتیجه به‌عنوان شبکه‌ استاندارد واقعی برای دیفای و سایر نوآوری‌ها شناخته می‌شود. ارزش اصلی اتریوم در مکانیسم اجماع قوی آن و پذیرش گسترده‌ کاربران است که امنیت شبکه را تضمین می‌کند.

و اما مشکلی که همراه با پذیرش بیشتر کاربران به وجود می‌آید کاهش مقیاس‌پذیری است. افزایش کارمزدهای شبکه اتریوم (Gas) باعث خروج سرمایه‌گذاران خرد از بازار می‌شود، چراکه آنها می‌بایست برای هر تراکنشی در این شبکه کارمزدی در مقاطعی تا صدها دلار کارمزد بپردازند.

  “اقتصادالکترونیکی“ آخرین و به روزترین محتوی در بلاک‌چین

روش شماره ۱: ادغام لایه۱ با رول‌آپ‌های لایه۲

کاربران می‌توانند بدون نیاز به ترک کامل شبکه اتریوم، انتخاب کنند که دارایی‌های خود را به پلتفرم‌هایی که بر روی لایه اول بلاک چین (بلاک چین اتریوم) ساخته شده‌اند منتقل کنند. این راه‌حل‌های لایه ۲ به کاربران اجازه می‌دهند به‌واسطه سرعت تراکنش‌ سریع‌تر و مهم‌تر از همه کارمزدهای گس (Gas) بسیار کمتر، از مقیاس‌پذیری بیشتری بهره ببرند. علاوه بر این، پروژه‌های لایه دو که بر روی اتریوم ساخته شده‌اند، مانند پالیگان (Polygon)، آربیتروم (Arbitrum) و Immutable-X از مکانیسم اجماع شبکه پایه خود استفاده می‌کنند و بنابراین در برابر حملات گسترده شبکه نسبتاً ایمن هستند.

رول‌آپ‌ها (Rollup) اساساً پلی بین شبکه‌های لایه ۲ و لایه ۱ و هستند که در آن تعداد زیادی تراکنش در کنار هم قرار می‌گیرند و به‌عنوان یک تراکنش واحد اجرا می‌شوند تا ازدحام شبکه و قیمت هر تراکنش کاهش یابد. با توجه به اینکه اپلیکیشن‌های ساخته‌شده روی آنها دسترسی به شبکه را افزایش می‌دهند، Rollup ها نقش مهمی در افزایش مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم ایفا می‌کنند.

در حال حاضر، دو نوع رول آپ مورد استفاده عموم عبارت‌اند از زی‌کی رول آپ (ZK-rollup) و آپتیمیستیک رول آپ (Optimistic Rollup). رول آپ‌های زی‌کی، مانند zkSync و Loopring، از گواهی‌های zk-SNARKs برای اطمینان از اعتبار داده‌ها و در عین حال حفظ حریم خصوصی داده‌ها استفاده می‌کنند. با این حال، رول آپ‌های آپتیمیستیک مانند Optimism، حداقلِ داده‌ها را در بلاک چین منتشر می‌کنند و بر این فرض استوارند که اکثریت قریب به اتفاق اعتبارسنج‌ها در لایه-۱ صادقانه عمل می‌کنند. در هر دو مورد (لایه ۱ و لایه ۲)، کاربران ملزم به پرداخت کارمزد هستند، اما میزان آن در لایه ۲ بسیار کمتر است.

با وجود این مزایا، این پروژه‌ها فقط کارمزدهای گس لایه-۱ را کاهش می‌دهند، اما کاربران همچنان باید کارمزدهای بالایی برای تراکنش انتقال از لایه۱ به لایه-۲ بپردازند، بنابراین این راه‌حل هنوز نقص دارد.

روش شماره ۲: طرح‌های متمرکز کاهش کارمزد گس

برخی از پروژه‌ها به راه‌حل‌های متمرکزتری روی می‌آورند تا مقیاس‌پذیری و امنیت شبکه را تامین کنند. پروتکل‌های دیفای‌ که بر روی اتریوم اجرا می‌شوند، مانند Balancer، تراکنش‌هایی با تخفیف ۹۰ درصد کارمزد گس در قالب توکن‌های بومی را به‌عنوان راهی برای تشویق کاربران به استفاده از برنامه‌های خود و افزایش کارایی سرمایه ارائه می‌کنند.

این راه‌حل‌های یکپارچه از استخرهای بزرگ سرمایه برای تامین نقدینگی خود استفاده می‌کنند و اساساً به کاربران اجازه می‌دهند تا در داخل شبکه معامله کنند. این تخفیف‌ها (بازپرداخت) همچنین می‌تواند به صورت ایردراپ پروژه‌های تازه تاسیس که به دنبال افزایش کاربران و عمق استخرهای نقدینگی پروتکل خود هستند، ارائه شود.

روش شماره ۳: واریزهای به صرفه

اگرچه کاهش هزینه‌های گس با انجام تراکنش در لایه ۲ به طور فزاینده‌ای تبدیل به یک امر عادی در این صنعت شده، اما همچنان مشکل تراکنش انتقال از لایه۱ به لایه۲ به قوت خود باقیست. برای حل این موضوع، بسیاری از تیم‌های خلاق مانند ZKSpace در حال توسعه معماری‌های متقابل متمرکز یا غیرمتمرکز برای کاهش هزینه‌های اولیه انتقال به لایه ۲ هستند.

در این مثال، پروتکل مجموعه‌ای از دارایی‌ها و آدرس مربوطه را برای کاربران برای ارسال دارایی‌های خود فراهم می‌کند. پس از دریافت، کل مبلغ در پروتکل لایه۲ منهای یک کارمزد کوچک استرداد می‌شود. اگرچه این راه‌کار کمی متمرکز است، اما یک راه‌حل واقعی برای مشکل تراکنش انتقال از لایه۱ ارائه می‌دهد.

چرا کارمزد تراکنش ممکن است بسیار گران شود؟

کارمزد تراکنش ثابت نیست و بر اساس متغیرهای زیادی تغییر می‌کند. یکی از این متغیرها سرعت است، به این معنی که تراکنش‌های با کارمزد بالاتر توسط گره‌ها اولویت‌ داده می‌شوند و زمان اجرای آنها کاهش می‌یابد. از سوی دیگر، اعتبارسنجی تراکنش‌هایی که کارمزد کمتری دارند، بیشتر طول می‌کشد، زیرا گره‌ها آنها را در اولویت‌ قرار نمی‌دهند.

اکثر پلتفرم‌های اصلی، به عنوان مثال، کیف پول‌ها و صرافی‌ها، کارمزد یک تراکنش را در سطح متوسط تعیین می‌کنند. با این حال، کاربران می‌توانند کارمزد را تغییر دهند، مبلغ تراکنش‌های فوری را افزایش یا کاهش دهند تا در هزینه صرفه‌جویی کنند و درنتیجه مدت زمان بیشتری برای تکمیل تراکنش منتظر بمانند.

عرضه و تقاضا بزرگ‌ترین عوامل در افزایش کارمزد معاملات هستند. هنگامی که یک شبکه بلاک چین تقاضای بالایی برای تراکنش داشته باشد، کارمزدها طبیعتا افزایش می‌یابد. این منجر به اولویت‌بندی تراکنش‌های با کارمزد بالاتر توسط گره‌ها می‌شود، که منجر به افزایش کارمزد تراکنش توسط کاربران می‌شود.

 به عنوان مثال، تصور کنید میانگین کارمزد تراکنش ۳ دلار است، اما شبکه شلوغ است. بنابراین، بسیاری از کاربران شروع به تنظیم کارمزد تراکنش خود روی ۱۰ دلار می‌کنند. دلیل آن هم می‌تواند یک عرضه اولیه محبوب یا آفر NFT باشد که مردم در تلاش برای دسترسی به آن هستند.

با این حال، تقاضا همچنان در حال رشد است و حتی تراکنش‌های ۱۰ دلاری نیز برای تکمیل بسیار زمان می‌برند. بنابراین، کاربران شروع به پرداخت ۱۵ دلار برای گس (Gas)، سپس ۲۵، ۵۰ دلار و غیره می‌کنند. علاوه بر این، ممکن است اکوسیستمی عظیم از ابزارها و محصولات وجود داشته باشد، به عنوان مثال، آفرهای NFT، کشت سود (Yield Farming)، وام دهی، استقراض، برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) و غیره. بنابراین تقاضا برای تراکنش در بخش‌های مختلف افزایش می‌یابد.

اساساً، زمانی که تقاضای زیادی وجود دارد، کاربران مایل‌اند برای اطمینان از انجام تراکنش‌هایشان، هزینه بیشتری بپردازند. با افزایش کارمزد تراکنش، سایر کاربران برای پیشی گرفتن از کاربران قبلی و اطمینان از تکمیل تراکنش‌های خود، مبلغ بیشتری را پرداخت می‌کنند. با گذشت زمان، این امر منجر به افزایش کلی هزینه‌های تراکنش در شبکه بلاک چین می‌شود.

  “اقتصادالکترونیکی“ آخرین و به روزترین محتوی در ارزدیجیتال

هزینه‌های پایین گس بیانگر ازدحام کمتر و سختی کمتر شبکه در بلاک چین است، که به کاربران اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های ارزان‌تر با ظرفیت بیشتری را در شبکه انجام دهند. در مقابل، کارمزدهای بالا یک عامل بازدارنده مهم برای کاربران جدیدی است که نمی‌خواهند مبالغ گزافی را برای گس خرج کنند. به طور کلی، برای اطمینان از دسترسی و استقبال کاربران از شبکه، پایین نگه داشتن هزینه‌های گس بسیار مهم است.

همانطور که گفتیم، پروتکل‌های مختلفی در پاسخ به هزینه‌های بالای تراکنش ایجاد شده‌اند که هنگام شلوغی یک بلاک چین استفاده می‌شود. ازجمله پلتفرم‌های لایه ۲ است.

پروتکل‌ها و کیف پول‌ها نیز اقداماتی را برای کاهش هزینه تراکنش برای کاربران انجام داده‌اند. به عنوان مثال، کیف پول Ambire دارای قابلیت مخزن گس یا گس تنک (Gas Tank) است که به کاربران امکان می‌دهد با پیش پرداخت، کارمزد تراکنش را کاهش دهند. برای مثال، اگر کارمزدهای گس در حال حاضر کم باشد، کاربر می‌تواند با استفاده از کارمزدهای فعلی، تراکنش را پیش‌پرداخت کند و این امکان را به او می‌دهد که تراکنش را در تاریخ بعدی با نرخ‌های پیش‌پرداخت شده ارسال کند. کاربران همچنین می‌توانند با استفاده از استیبل‌کوین‌هایی مانند USD Coin (USDC) یا Tether (USDT) که نوسانات کمتری نسبت به ارزهای دیجیتال معمولی دارند، هزینه‌های گس را پرداخت کنند.

چگونه کارمزد تراکنش ها را کاهش دهیم ؟

در ادامه بحث تراکنش انتقال از لایه۱ به لایه۲ به این می‌پردازیم که چگونه می‌توانیم کارمزد تراکنش ها را کاهش دهیم. راه‌های مختلفی وجود دارد که کاربران می‌توانند به صورت دستی در هزینه‌های تراکنش صرفه‌جویی کنند. یکی از راه‌های کاهش کارمزد، زمان‌بندی تراکنش‌ها برای دوره‌هایی است که  ازدحام شبکه پایین است. به عنوان مثال، پلتفرم Etherscan میانگین کارمزد گس در شبکه اتریوم و همچنین بالاترین و کمترین مقادیر را نشان می‌دهد. کاربران می‌توانند زمانی که هزینه‌ها در کمترین حد خود هستند، تراکنش‌ها را ارسال کنند تا از کارمزدهای پایین بهره ببرند.

بسته به کیف پول یا صرافی، کاربران می‌توانند به صورت دستی هزینه‌هایی را که برای تراکنش‌ها می‌پردازند کاهش دهند. با این حال، انجام این کار می‌تواند باعث شود که تراکنش‌های آنها به دلیل اولویت‌بندی گره‌های شبکه، به تاخیر بیفتد. اگر کاربران کارمزدها را بیش از حد کاهش دهند، ممکن است مدت زیادی منتظر بمانند تا تراکنش آانها تایید شود. این روش بهتر است در دوره‌های فعالیت بالای شبکه و برای تراکنش‌های غیر فوری انجام شود.

جمع بندی؛ راه حل تراکنش انتقال از لایه۱ به لایه۲

معضل سه‌گانه بلاکچین یک چالش منحصر به فرد در صنعت ارز دیجیتال محسوب می‌شود و منجر به ظهور موجی از نوآوری با هدف حل این مشکل شده است. همانطور که در این مقاله مشاهده کردید، راه‌کارهای کلیدی برای برطرف نمودن مشکل تراکنش انتقال از لایه۱ به لایه۲ شامل ترکیبی از شبکه‌های لایه ۲ است که از مدل اجماع قوی بلاک چین لایه ۱ اتریوم به همراه سایر راه‌حل‌های متمرکزتر که از مشوق‌های مالی برای جذب کاربران و رشد استخر نقدینگی خود بهره می‌برند، استفاده می‌کنند.

در نهایت، افرادی که می‌خواهند از این سیستم‌ها بدون پرداخت کارمزدهای هنگفت استفاده کنند، ابتدا باید پیامدهای راه‌حل‌های موجود را درک کنند و با آزمون و خطا بفهمند که کدام راه‌حل مناسب‌تر و مؤثرتر است.

سوالات متداول

چه عواملی بر کارمزد تراکنش‌ها موثر است؟

کارمزد تراکنش ثابت نیست و بر اساس متغیرهای زیادی تغییر می‌کند. یکی از این متغیرها سرعت است، به این معنی که تراکنش‌های با کارمزد بالاتر توسط گره‌ها اولویت‌ داده می‌شوند و زمان اجرای آنها کاهش می‌یابد. از سوی دیگر، اعتبارسنجی تراکنش‌هایی که کارمزد کمتری دارند، بیشتر طول می‌کشد، زیرا گره‌ها آنها را در اولویت‌ قرار نمی‌دهند.

چطور کارمزد تراکنش‌ها را کاهش دهیم؟

یکی از راه‌های کاهش کارمزد، زمان‌بندی تراکنش‌ها برای دوره‌هایی است که  ازدحام شبکه پایین است. به عنوان مثال، پلتفرم Etherscan میانگین کارمزد گس در شبکه اتریوم و همچنین بالاترین و کمترین مقادیر را نشان می‌دهد.

منبع: فکت‌کوینز

• هزینه تراکنش انتقال از لایه۱ به لایه۲ اتریوم چقدر است؟ چطور این کارمزد را کاهش دهیم؟

“فناوری هوشمند” رسانه تخصصی انقلاب صنعتی چهارم