بهزاد ناصرفلاح
سرمایهگذاری بیت کوین سودده است یا زیان‌‌ده؟ آیا برای خرید این ارز دیجیتال دیر نیست؟ چه روش‌هایی برای این کار وجود دارد؟ ریسک سرمایهگذاری در این ارز دیجیتال چقدر است؟ درادامه، با ارزدیجیتال همراه باشید تا بتوانید پاسخ تمام این پرسش‌ها را بیابید.
تا زمان نگارش این مطلب (۱۵آذر۱۴۰۱)، بیش از ۱۲ سال یا دقیق‌تر ۴٬۴۹۵ روز از زمان ورود بیت کوین به صرافی‌ها می‌گذرد. از ۴٬۴۹۵ روز ممکن برای سرمایهگذاری در بیت کوین، ۳٬۷۶۲ روز آن سودآور بوده است؛ یعنی هرکسی در این روزها بیت کوین خریده و تاکنون نگه داشته است، اکنون در سود است. بااین‌حساب، در طول تاریخ بیت کوین، در ۸۳٫۷درصدِ مواقع خرید و نگه‌داری آن سود داشته است.
با سقوط قیمت بیت کوین در سال ۲۰۲۲، روزهای سودآور آن درمقایسه‌با یکی‌دو سال گذشته خیلی کمتر شده است. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، کسانی که بیت کوین خود را بین نوامبر۲۰۲۰ (آبان۱۳۹۹) تا نوامبر۲۰۲۲ (آبان۱۴۰۱) یا در هفته سوم دسامبر ۲۰۱۷ خریده‌اند، اکنون در‌ضرر هستند. غیر از این بازه زمانی، هرکسی در هر زمان دیگری بیت کوین خریده و تاکنون نگه داشته، سود کرده است.
” اقتصادالکترونیکی“آخرین و به روزترین محتوی در اقتصاددیجیتال
درحال‌حاضر، قیمت بیت کوین درحدود ۱۷٬۰۰۰ دلار است و آخرین‌باری که قیمتش در این کانال قرار داشت، همان آبان۱۳۹۹ بود. از آبان۱۳۹۹ تا آبان۱۴۰۱، قیمت بیت کوین بیشتر از سطح فعلی آن بوده است. پادشاه ارزهای دیجیتال در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ یکه‌تازی می‌کرد و سقف تاریخی ۶۸٬۷۹۰ دلار را در نوامبر۲۰۲۱ (آبان۱۴۰۰) ثبت کرد.
بگذارید به گونه دیگری سودآوری بیت کوین را شرح دهیم. اگر ۱ژانویه۲۰۱۱، فقط ۱۰ دلار بیت کوین می‌خریدید، اکنون بیش از ۳۴۰٬۰۰۰ دلار سود می‌کردید! حال سؤال اصلی این است که آیا اکنون باید در بیت کوین سرمایهگذاری کرد؟ آیا سال ۲۰۲۲ برای سرمایهگذاری در بیت کوین دیر نیست؟ درادامه، در چند بخش به این پرسش پاسخ می‌دهیم.
انواع مختلف سرمایهگذاری در بیت کوین
پیش از شروع، باید بگوییم که بیت کوین دارایی بسیار پرریسکی است. نوسان‌های قیمت آن زیاد است و حتی باتجربه‌ترین سرمایه‌گذاران این حوزه نیز معاملاتشان را محتاطانه انجام می‌دهند. بدون اغراق سرمایهگذاری در بیت کوین واقعاً خطرناک‌تر از دیگر دارایی‌هاست. به‌عنوان نمونه، تاکنون بارها اتفاق افتاده است که قیمت بیت کوین در مدت چند ماه بیش از ۸۰درصد ارزشش را از دست داده است. نکته مهم این است که این اتفاق چندین‌بار در طول عمر بیت کوین رخ داده است.
بیت کوین شرکت یا سهام نیست؛ بلکه ارز است. ابتدایی‌ترین نوع سرمایهگذاری در بیت کوین خرید آن است. البته انواع دیگری از سرمایهگذاری در بیت کوین هم وجود دارد که درادامه، آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
۱. خرید و نگه‌داری
مرسوم‌ترین شیوه سرمایه گذاری بیت کوین خرید این ارز و نگه‌داری آن است که از آن با نام «هودل» (Hodl) یاد می‌شود. هودل شکل تغییر‌یافته کلمه (Hold) به‌معنای «نگه‌داری» است که خودش داستانی جالب دارد. هودل یعنی «بیت کوین را بخر و هیچ‌وقت نفروش». اگر قصد دارید بیت کوین را با این روش نگه‌داری و روی آن سرمایهگذاری کنید، مهم‌ترین قانون را به‌یاد بسپارید:
حرف و پیشنهاد هیچ‌کس را درباره آینده بیت کوین گوش نکنید. خودتان تحقیق کنید و درباره بیت کوین یاد بگیرید و به نتیجه‌گیری برسید.
درادامه، چند نکته درباره سرمایهگذاری و نگه‌داری از بیت کوین را باهم مرور می‌کنیم:
۱. هیچ‌وقت بیش از آنچه قدرت ازدست‌دادنش را دارید، سرمایهگذاری نکنید. این یعنی به‌اندازه‌ای بیت کوین بخرید که اگر همه‌اش از دست رفت، بتوانید دوباره سرپا بایستید. سرمایه گذاری در بیت کوین پرخطر است و این مسئله را همیشه به‌خاطر بسپارید؛
۲. بعد از خرید بیت کوین، مطمئن شوید که بیت کوین‌ها در کیف پول شخصی‌تان (روی موبایل یا کامپیوتر) است و آن‌ها را در صرافی نگه نمی‌دارید. اگر مبلغ زیادی دارید، توصیه می‌کنیم از کیف پول سخت‌افزاری استفاده کنید. در‌صورتی‌که از‌پسِ هزینه این کیف پول‌ها بر‌نمی‌آیید، کیف پول‌های کاغذی بهترین گزینه هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع کیف پول، به بخش کیف پول‌های ارزدیجیتال بروید؛
۳. تنها از صرافی‌های معتبر بیت کوین بخرید. گاهی پرداخت هزینه بیشتر در ازای امنیت و آرامش، ضرر به‌حساب نمی‌آید؛
۴. از روش میانگین‌سازی هزینه دلاری (DCA) استفاده کنید. این یعنی همه بیت کوین‌های خود را یک‌باره نخرید؛ بلکه هر‌ماه یا هر‌هفته یا حتی هر‌روز سال مقدار مشخصی بیت کوین بخرید. بدین‌ترتیب، در طول سال به مبلغی میانگین رسیده‌اید. خرید پله‌ای خیلی مهم است.
“اقتصادالکترونیکی“ آخرین و به روزترین محتوی در ارزدیجیتال
۲. معامله و ترید بیت کوین
معامله بیت کوین با خرید و نگه‌داری (سرمایهگذاری بلندمدت در بیت کوین) متفاوت است. وقتی بیت کوین معامله می‌کنید، یعنی بیت کوین‌های خود را در قیمت ارزان می‌خرید و در بازه‌های کوتاه‌مدت می‌فروشید. خرید‌و‌فروش‌های مداوم کاری است که تریدرها انجام می‌دهند.
معامله موفق نیازمند دانش و تجربه است. بازار معاملات بیت کوین پر از رقبای گردن‌کلفتی است که به‌دنبال تازه‌واردهایی هستند که بدون هدف پولشان را دور می‌ریزند. نهنگ‌ها در کمین شما هستند و بازار بیت کوین خیلی قاعده‌‌مند نیست.
بسیاری از سرمایه‌گذاران مشهور معامله بیت کوین را پیشنهاد نمی‌کنند؛ چون خطر ضرر در آن بسیار زیاد است و بی‌شباهت به قمار نیست. مَثَل معروفی در میان کاربران وجود دارد که می‌گوید:
اگر می‌خواهید بیت کوین‌های خود را دور بریزید، ترید کنید!
اگر در دانش تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال خبره هستید و می‌خواهید معامله کنید، تریدرهای مشهور پیشنهاد می‌کنند که فقط مقدار کمی از سرمایه خود را به این کار اختصاص دهید و به سرمایهگذاری اصلی خود دست نزنید.
محتوی بیشتر از بیت کوین:
- سرمایهگذاری بیت کوین در سال ۲۰۲۲؛ هرآنچه باید بدانید
- خطر دیگری بیت کوین را تهدید می کند؟
- آیا بیت کوین در نهایت می‌تواند جایگزین بانک‌ها شود؟
- احتمال سقوط قیمت بیت کوین تا ۵۰۰۰ دلار!
۳. استخراج بیت کوین
در چند سال اخیر، ماینینگ بیت کوین فقط در‌صورتی سودآور بوده که در مقیاس گسترده انجام گرفته است. این یعنی باید هزینه زیادی را صرف خرید تجهیزات استخراج کنید و به نیروی برق ارزان‌قیمت نیز دسترسی داشته باشید. استخراج بیت کوین هم نوعی سرمایه گذاری بیت کوین محسوب می‌شود.
به‌عقیده بسیاری از کارشناسان، خرید بیت کوین سودآورتر از استخراج آن (برای ماینرهای کوچک) است. در‌صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر درباره ماینینگ بیت کوین، به مطالب مربوط به استخراج در وب‌سایت ارزدیجیتال مراجعه کنید.
استخراج ابری
مطمئناً استخراج با استفاده از مرورگرهای اینترنتی به گوشتان خورده است. این قبیل وب‌سایت‌ها خدمات استخراج ابری ارائه می‌دهند و معمولاً در دو گروه دسته‌بندی می‌شوند:
- کلاه‌برداری هستند و تنها می‌خواهند پول شما را بدزدند.
- کلاه‌برداری نیستند؛ اما احتمالاً درمقایسه‌با وقتی‌که همان پولتان را صرف خرید بیت کوین می‌کنید، سودآوری کمتری دارند. جنسیس ماینینگ (Genesis Mining) و هش‌فلیر (HashFlare) ازجمله سرویس‌دهندگان مشهور استخراج ابری هستند.
۴. سرمایهگذاری در طرح‌هایی با سوددهی درخورتوجه
وب‌سایت‌هایی وجود دارند که ادعا می‌کنند با سرمایهگذاری در بیت کوین سرمایه شما را دو برابر می‌کنند یا در کوتاه‌مدت زندگی‌تان را از این‌رو به آن‌رو می‌کنند. بیشتر این وب‌سایت‌ها درواقع شما را به ورود به طرح پانزی ترغیب می‌کنند که کاملاً کلاه‌برداری است.
این دسته از وب‌سایت‌ها معمولاً پول‌ها را از‌طریق اینترنت از افراد مختلف دریافت می‌کنند و به آنان بازدهی سود سرشار را وعده می‌دهند. آن‌ها برای اینکه اعتماد افراد را جلب کنند، در ماه‌های ابتدایی به‌صورت مرتب سودها را پرداخت می‌کنند و در‌نهایت، یک روز ناپدید می‌شوند و دیگر از آن‌ها خبری نمی‌شود.
به کسانی که وعده سودهای کلان و عجیب‌وغریب می‌دهند، مشکوک باشید!
این وب‌سایت‌ها معمولاً امکان دعوت دیگران را هم برای سرمایه‌گذاران فراهم و بار‌دیگر با وعده‌های دروغین، افراد بیشتری را جذب می‌کنند. این روند چیزی درحدود چند ماه ادامه می‌یابد، تا جایی که از روز بعد دیگر وجود خارجی ندارند و وب‌سایتشان نیز از دسترس خارج می‌شود. دیگر نه از پرداخت سود خبری است و نه ادعاهای دروغین؛ فقط کاربران مانده‌اند و کلاهی که از سرشان برداشته شده است!
سیستم‌های بیت‌کانکت (Bitconncet) و USI Tech از برنامه‌های مشهور کلاه‌برداری در حوزه ارزهای دیجیتال بوده‌اند. درواقع، فکر نمی‌کنیم طرحی این‌چنینی پیدا کنید که ارزش سرمایهگذاری داشته باشد. اگر وب‌سایت یا شخصی وعده‌ای بسار بلند‌پروازانه‌ای به شما می‌دهد، تنها به‌دنبال دزدیدن سرمایه‌تان است. حال چگونه می‌توان طرح‌های کلاه‌برداری را تشخیص داد؟ پاسخ این پرسش این‌جاست.
راهنمای سرمایهگذاری بیت کوین
درادامه، نقشه‌راهی را برای آغاز سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال بیان کرده‌ایم. با پیروی از این نقشه، می‌توانید به درکی کلی از نحوه کار ارزهای دیجیتال و چگونگی سرمایهگذاری در آن‌ها برسید.
گام اول: تحقیق
کمتر مقاله‌ای در حوزه سرمایهگذاری پیدا می‌کنید که در آن عنوان نشده باشد که «همیشه تحقیقات را خودتان انجام دهید». تحقیق پیش از ورود به بازاری پرنوسان مانند بازار ارزهای دیجیتال، امری ضروری است و هیچ‌گاه نباید از آن غافل شد. فراموش نکنید که هیچ‌گاه صرفاً با اتکا به حرف‌ها و تعریف‌های دیگران وارد این حوزه نشوید و حتماً درباره سازوکار و جزئیات این بازار اطلاعات کافی به‌دست آورید.
آشنایی با عملکرد صرافی‌های ارزهای دیجیتال، دانستن مفاهیمی نظیر ارزش بازار، رابطه میان عرضه و تقاضا و… ازجمله اولین گام‌هایی است که پیش از شروع به کار و سرمایهگذاری در بازار ارزهای دیجیتال باید بردارید. دانشنامه ارزهای دیجیتال در وب‌سایت ما از بخش‌هایی است که می‌تواند کمک زیادی به شما کند.
پیش از ورود به این حوزه، پاسخ هریک از این پرسش‌ها را به‌خوبی یاد بگیرید:
- بیت کوین چیست؟
- بلاک چین چیست؟
- اتریوم چیست؟
- ارز دیجیتال چیست؟
- اشتباهات متداول تازه‌کاران ارز دیجیتال
گام دوم: محل ذخیره ارزها را مشخص کنید
همان‌طور‌که پول‌هایتان را در کیف پول جیبی خود نگه‌داری می‌کنید، ارزهای دیجیتال را نیز باید در محلی به نام «کیف پول ارزهای دیجیتال» ذخیره کنید. کیف پول ارزهای دیجیتال یا والت (Wallet) محلی برای نگه‌داری دارایی‌های دیجیتال است. این کیف پول‌ها را هم به‌صورت سخت‌افزاری و هم به‌صورت نرم‌افزاری می‌توان تهیه کرد. هر‌کدام از آن‌ها نیز از یک یا چندین ارز مختلف پشتیبانی می‌کنند که باتوجهبه نیازتان، آن‌ها را می‌توانید بخرید یا دانلود کنید.
از‌آن‌جا‌که کیف پول محل نگه‌داری سرمایه‌هایتان است، امنیت یکی از معیارهایی است که هنگام انتخاب کیف پول باید به آن بسیار توجه کنید. هر‌چه سرمایه شما بیشتر باشد، نیاز به استفاده از کیف پول امن بیشتر می‌شود. در‌این‌میان، کیف پول‌های سخت‌افزاری امنیت بیشتری برایتان به‌همراه دارند.
گام سوم: نحوه خرید‌و‌فروش ارزهای دیجیتال را بشناسید
پس از آشنایی با مفاهیم پایه در حوزه ارزهای دیجیتال، وقت آن رسیده است که خرید‌و‌فروش آن‌ها را نیز فرا‌بگیرید. معاملات مستقیم میان خریدار و فروشنده و صرافی ارزهای دیجیتال دو راه برای خرید‌و‌فروش این ارزهاست. در توضیح صرافی، باید بگوییم که صرافی ارزهای دیجیتال وب‌سایتی است که واسط میان خریدار و فروشنده در معاملات است. در برخی دیگر از صرافی‌ها که به صرافی غیرمتمرکز (DEX) شهرت دارند، معاملات به‌طورمستقیم میان افراد یا میان افراد و قراردادهای هوشمند صورت می‌گیرد.
برای آشنایی بیشتر با خرید ارزهای دیجیتال، پیشنهاد می‌کنیم کار خود را با خرید بیت کوین شروع کنید. راحت‌ترین راه برای خرید بیت کوین، خرید از وب‌سایت‌های صرافی ایرانی است. این صرافی‌ها را می‌توانید با جست‌وجوی عبارت «خرید بیت کوین از صرافی ایرانی» در گوگل پیدا کنید. برای اطمینان از صحت خدمات و اعتبار صرافی‌ها، به تحقیق و بررسی دیدگاه‌های کاربران آن‌ها نیاز دارید.
اگر می‌خواهید از صرافی‌های خارجی استفاده کنید، به‌یاد بسپارید که کاربران ایرانی با محدودیت‌هایی در برخی از این صرافی‌ها مواجه‌اند و استفاده از آن‌ها ممکن است به از‌دست‌رفتن یا مسدودشدن سرمایه‌هایتان بینجامد. به‌ویژه صرافی‌هایی که احراز هویت در آن‌ها الزامی است، برای کاربران ایرانی ریسک بیشتری دارند.
گام چهارم: تحلیل و انواع آن را یاد بگیرید
به‌طور‌کلی، تحلیل بازار ارزهای دیجیتال به دو نوع فاندامنتال و تکنیکال تقسیم‌بندی می‌شود. در تحلیل فاندامنتال، پروژه را ازنظر اهداف و تیم پشت آن و اخبار مرتبط با آن بررسی می‌کنند. در طرف دیگر، تحلیل تکنیکال قرار دارد که با اتکا به نمودارها، وضعیتِ قیمت ارز دیجیتال را پیش‌بینی و تحلیل میکند. در بخش تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال، می‌توانید تحلیل بسیاری از ارزهای دیجیتال را مطالعه کنید.
ارزدیجیتال تحلیل‌های تکنیکال اختصاصی را نیز به‌طورمداوم تهیه و منتشر میکند. همچنین، در قیمت تحلیل تکنیکال هفتگی می‌توانید هر هفته تحلیل جدیدی را مطالعه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تحلیل و استفاده از آن‌ها در سرمایه‌گذاری‌ها، می‌توانید به بخش راهنمای سرمایهگذاری سری بزنید.
گام پنجم: خطرها را بشناسید
حوزه ارزهای دیجیتال به‌دلیل نوظهور‌بودن، به مکان مناسبی برای کلاه‌برداران تبدیل شده است. این کلاه‌برداران با سوء‌استفاده از آگاهی کم فعالان این حوزه، آنان را به‌دام می‌اندازند و ضررهای هنگفتی به آنان می‌زنند. علاوه‌براین، این سؤال همیشه برای هم‌وطنان ما وجود داشته است که «آیا بیت کوین در ایران قانونی است؟»
نوسان‌های شدید بازار، مسدودشدن دارایی‌های دیجیتال، هک‌شدن صرافی‌ها، موانع قانون‌گذاری و درگیرشدن با طرح‌های هرمی و پانزی در چند سال اخیر به موضوعات جدانشدنی از این بازار تبدیل شده‌اند. فراموش نکنید که شناختن این خطرها و دانستن راهکارهای جامع پیشگیری از کلاه‌برداری در دنیای ارزهای دیجیتال لازمه حفظ و افزایش سرمایه‌های شماست.
پرسش‌های متداول
درادامه، به تعدادی از پرسش‌های پرتکرار مرتبط با سرمایهگذاری بیت کوین پاسخ می‌دهیم:
چطور می‌توانم از بیت کوین پول دربیاورم؟
به‌جز روش‌های سرمایهگذاری که پیش‌تر به آن‌ها اشاره کردیم، راه‌های دیگری نیز برای کسب درآمد از بیت کوین وجود دارد؛ ازجمله درآمدهای قطره‌ای، ایجاد فاست، کمپین‌های جمع‌آوری امضا، فعالیت‌های اشتراکی، تولید محتوا در حوزه بیت کوین، خدمات حوزه بیت کوین، سرویس وام‌دهی بیت کوین و فورک‌های بیت کوین.
قیمت بیت کوین در سال ۲۰۰۹ چقدر بود؟
۱۲اکتبر۲۰۰۹، مارتی مالمی (Martti Malmi)، توسعه‌دهنده فنلاندی که در ساخت بیت کوین به ساتوشی ناکاموتو کمک می‌کرد، ۵,۰۵۰ واحد بیت کوین را به قیمت ۵.۰۲ دلار فروخت. این یعنی هر بیت کوین در آن زمان فقط ۰٫۰۰۰۹ دلار قیمت داشت!
آیا می‌توان بیت کوین را به پول نقد تبدیل کرد؟
بله، این امکان وجود دارد. صرافی‌های بسیاری را می‌توانید بیابید که در ازای بیت کوین پول نقد می‌پردازند و می‌توانید در ازای فروش بیت کوین‌های خود، ارز رایج دریافت کنید.
جمع‌بندی؛ آیا باید در بیت کوین سرمایهگذاری کرد؟
باتوجهبه ظرفیت‌های ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین، شاید سرمایهگذاری در بیت کوین با مبلغ کم ضرر نداشته باشد؛ مبلغی که اگر همه آن هم از دست رفت، تأثیری بر زندگی ما نگذارد. بااین‌حال، اگر قصد دارید مبلغ زیادی روی بیت کوین سرمایهگذاری کنید، حتماً همه جوانب احتیاط را در نظر بگیرید؛ از کیف پول گرفته تا پیدا‌کردن زمان مناسب خرید.
همچنین، با مطالعه این مطلب شاید متوجه شده باشید که جواب مشخصی برای این سؤال وجود ندارد. مسئله باید یا نباید نیست؛ بلکه مسئله اصلی نحوه سرمایهگذاری در این حوزه است. همان‌طور‌که در ابتدای مطلب گفتیم، درباره بیت کوین به‌اندازه کافی اطلاعات کسب کنید و به درک درستی از این ارز دیجیتال برسید. بررسی مزایا و معایب آن نیز کمک شایانی به شما میکند.
منبع: ارزدیجیتال
“فناوری هوشمند” رسانه تخصصی انقلاب صنعتی چهارم
