وی‌چت، تلفیق سنت و مدرنیته در بستر فین‌تک
محمدحسین صادقی، مدیر روابط عمومی فینوداد
وی‌چت ابتدا در قالب یک شبکه اجتماعی عرضه شد و در دسترس عموم قرار گرفت. با بیش از یک میلیارد کاربر فعال در ماه به محبوب‌ترین اپلیکیشن در چین تبدیل شد.
فین‌تک صنعتی به‌سرعت در حال رشد است که امور مالی سنتی را با فناوری مدرن ترکیب می‌کند تا خدمات مالی نوآورانه را به افراد و مشاغل ارائه دهد. به زبان ساده، فناوری‌های مالی طرز فکر ما را درباره پول، پرداخت‌ها، وام‌دهی و سرمایه‌گذاری تغییر داده‌اند. گاهی تلفیقی از سنت‌های قدیمی با فناوری و مدرنیته نتایجی خارق‌العاده به بار می‌آورد. نمونه این تلفیق را می‌توان در یکی از غول‌های فناوری به نام «وی‌چت» مشاهده کرد.
وی‌چت یا آن‌طور که در چین تحت عنوان «ویکسین» شناخته می‌شود، در اکتبر ۲۰۱۰ در مرکز پروژه و تحقیقات تنسنت گوانگجو راه‌اندازی شد. این پروژه ابتدا با هفت مهندس کار خود را آغاز کرد و پس از مدت کوتاه ۴۳۳روزه به بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر رسید. در آوریل سال ۲۰۱۲، تیم وی‌چت به اهمیت گسترش تجارت خود در سطح بین‌الملل پی بردند و اپلیکیشن خود را به زبان‌های انگلیسی، تایلندی، ویتنامی، اندونزیایی و پرتغالی ارائه دادند.
- بخوانیم:
- هفته الکترونیکی ۲۰۲۳ UNCTAD؛ تسریع اقتصاد دیجیتال در کشور‌های در حال توسعه
- پیش‌بینی‌های بلاک چینی برای سال ۲۰۲۴
وی‌چت ابتدا در قالب یک شبکه اجتماعی عرضه شد و در دسترس عموم قرار گرفت. شبکه‌های اجتماعی وی‌چت ریشه در دوران رایانه‌های شخصی و بازی‌های آنلاین دارند. هرچند که توسعه یک نرم‌افزار صرفاً پیام‌رسان موبایلی به معنای شکستی بزرگ برای این شرکت بود، اما پتانسیل گوشی‌های هوشمند را برای تغییر نتیجه این بازی، به درستی تشخیص داد. وی‌چت با بیش از یک میلیارد کاربر فعال در ماه به محبوب‌ترین اپلیکیشن چت، بازی، خرید، خواندن اخبار، پرداخت هزینه غذا و انتشار افکار و تصاویر در چین تبدیل شد. هدف آنها پرداختن به تمامی جنبه‌های مختلف زندگی کاربران‌شان است. در آگوست ۲۰۱۳، این برنامه شروع به ارائه پرداخت‌های آنلاین موبایلی و بدون پول نقد کرد که هنوز هم یکی از رقبای سرسخت علی‌بابا در تجارت الکترونیک به حساب می‌آید. در پایان همین سال وی‌چت با یک کمپین بزرگ با تبلیغات تلویزیونی و نصب بیلبوردهایی در سطح شهرها، تبلیغات خود را با افراد مشهوری مانند لیونل مسی آغاز کرد.
در می سال ۲۰۱۴ وی‌چت یک حرکت بزرگ را در دستور توسعه خود قرار داد. این حرکت، فروشگاه وی‌چت نام داشت و هر حساب تجاری می‌توانست فروشگاه داخلی خود را باز کند و در آن فعالیت کند. می‌توان گفت که وی‌چت با ادغام پیام‌رسان خود با تجارت الکترونیک، بانکداری، بازی و… یک پلتفرم واحد ایجاد کرده است؛ جایی که کاربران می‌توانند خرید، سفارش غذا، نوبت پزشک، رزرو هتل، استخدام پرستار کودک، گرفتن تاکسی و بسیاری از موارد دیگر را تجربه کنند. در حوزه پرداخت نیز کاربران این شبکه اجتماعی همه‌کاره می‌توانند با متصل کردن حساب خود به کارت بانکی یا اعتباری‌شان، پرداخت‌های موبایلی را انجام دهند. وی‌چت‌پی با ارائه روش‌های پرداخت سریع، پرداخت با کیوآرکد، پرداخت درون‌برنامه‌ای مبتنی بر وب و پرداخت درون‌برنامه‌ای بومی توانست نیازهای مشتریان را برای انواع پرداخت‌ها برآورده کند.
بین سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ تعداد کاربران وی‌چت تقریباً دوبرابر شد. این افزایش به علت ارائه سیستم‌های پرداخت هزینه‌های روزانه مانند خرید از سوپرمارکت، تهیه غذا و برنامه‌های آنلاین بود. در سال ۲۰۱۷ تراکنش‌های سوپرمارکتی و فروشگاه‌های زنجیره‌ای با اختصاص ۷۶.۳ درصد از کل تراکنش‌ها، با رشد ۵۶درصدی نسبت به سال گذشته، محبوب‌ترین روش استفاده از وی‌چت محسوب می‌شدند. در همان سال، ۴۵.۲ درصد از کاربران از وی‌چت برای خرید آنلاین استفاده کردند؛ این عدد در سال قبل ۲۶ درصد بود. به‌عنوان یک گام مهم در راستای بازاریابی و تبلیغ یک برند تجاری در چین، حساب‌های رسمی، راه‌های متنوعی را برای تعامل با مشتریان در پلتفرم‌های وی‌چت در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد.
وی‌چت، باشگاه گسترده‌ای از مشتریان را با ارائه مدل‌های تجاری B2B و B2C دارد. حساب‌های رسمی شرکت‌ها، جنبه مهمی از تعامل با مشتریان را پوشش می‌دهد. کاربران شخصی نیز همواره طرفدار برنامه‌های کوچکی هستند که راه‌حل‌های نوآورانه و کاربرپسندی ارائه می‌دهد. ضریب نفوذ وی‌چت‌پی نیز چشمگیر است؛ به‌ویژه در میان کاربران زیر ۱۸ سال که در سال ۲۰۱۷ ضریب نفوذی ۹۷.۳درصدی داشته و این مقدار برای کاربران بالای ۶۰ سال، ۴۶.۷ درصد بوده است. البته وی‌چت صرفاً یک پیام‌رسان محبوب نیست. برای بسیاری از مردم چین، وی‌چت بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره است که حدود یک‌سوم از کل زمان تلفن همراه خود را به آن اختصاص می‌دهند. نمودار زیر که برگرفته از داده‌های استاتیستاست، تعداد کاربران فعال ماهانه وی‌چت از سه‌ماهه سوم ۲۰۱۳ تا سه‌ماهه سوم ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد. همان‌طور که در این نمودار مشخص است، تعداد اکانت‌های فعال وی‌چت، به طور پیوسته در حال افزایش است. در پایان سپتامبر ۲۰۲۳ نیز این پلتفرم بیش از ۱.۳ میلیارد کاربر فعال ماهانه داشته است.
در سال ۲۰۱۴ وی‌چت با تلفیق سنت‌های چینی در پلتفرم محبوب خود کمپینی به نام هدیه‌دادن پاکت‌های قرمز را راه‌اندازی کرد. این ایده از سنتی قدیمی در فرهنگ چین به نام هنگ بائو نشئت می‌گیرد. در این مراسم، چینی‌ها به مناسبت سال نو چینی، در یک پاکت قرمزرنگ به اقوام خود پول عیدی می‌دهند. کاربرانی که می‌خواهند پاکت‌های وی‌چت را هدیه دهند، باید یک حساب بانکی را به کیف پول وی‌چت خود متصل کنند. این کمپین توانست بیش از یک میلیارد تراکنش را رقم بزند. در واقع، لرزاندن پاکت قرمز وی‌چت، هدیه‌ای است که پربیننده‌ترین رویداد چینی سال یعنی جشنواره عید بهار را معرفی می‌کند. در طول این رویداد، کاربران با تکان دادن و لرزاندن گوشی‌های هوشمند خود، پاکت‌های قرمزرنگی را برنده می‌شدند؛ این پاکت‌ها حاوی پول نقد و کوپن‌هایی است که برندهای مختلف حامی آنها هستند.
در داستان کمپین پاکت قرمز وی‌چت آموختیم که گاهی شکاف بین مدرنیته و سنت را می‌توان با ارائه روش‌های نوآورانه از بین برد. بسیاری از ویژگی‌های جدید وی‌چت نیز در زمانی مناسب به بازار عرضه شد و به موفقیت فوق‌العاده وی‌چت و تبدیل‌شدنش به یک سوپراپلیکیشن کمک کرد.
منبع: راه‌پرداخت
